Dzikie słonie w Polsce? Rewilding, Lasopastwiska i Bioróżnorodność [Trzeci Sezon Zrównoważonych]
Polska krajem słoni, nosorożców, turów i lwów? Tak było, nie zmyślamy. Podobnie jak z tym, że dziś masa dzikich ssaków jest rekordowo niska. Ostatni raz było tak za czasów … dinozaurów!W najnowszym odcinku trzeciego sezonu podcastu „Zrównoważeni” - z biologiem Szymonem Czyżewskim z Uniwersytetu w Aarhus - rozmawialiśmy o tym:👉 dlaczego współczesne „dzikie” lasy wcale nie są takie dzikie?👉 co tak naprawdę stało się z europejską megafauną?👉 czemu pozostawienie przyrody „samej sobie” nie zawsze przynosi efekt?👉 dlaczego „ochrona czynna” rozumiana jako użytkowanie gospodarcze nie działa?👉 co to jest rewilding?👉 jak powstają pełne kwiatów, zapylaczy i zwierząt bioróżnorodne lasopastwiska?👉 i wreszcie – co możemy zrobić, aby przywrócić polskiej przyrodzie dawną świetność?Wybrana bibliografia:https://www.science.org/doi/full/10.1126/sciadv.adi9135 - Substantial light woodland and open vegetation characterized the temperate forest biome before Homo sapienshttps://open.icm.edu.pl/handle/123456789/24960 - Changes in the forest associations of Poland’s Białowieża Primaeval Forest in the second half of the 20th centuryhttps://biogeography.pensoft.net/article/135081/ - Europe’s lost landscape sculptors: Today’s potential range of the extinct elephant Palaeoloxodon antiquushttps://royalsocietypublishing.org/doi/10.1098/rspb.2023.1095 - Millennial processes of population decline, range contraction and near extinction of the European bisonhttps://www.nature.com/articles/s41477-025-01981-3 - Temperate forest plants are associated with heterogeneous semi-open canopy conditions shaped by large herbivoreshttps://www.nature.com/articles/s41467-025-61520-8 - Global alternatives of natural vegetation coverhttps://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0378112724002032 - European bison (Bison bonasus) increase plant species richness in forest habitatshttps://esajournals.onlinelibrary.wiley.com/doi/full/10.1002/fee.2405 - The paradox of forbs in grasslands and the legacy of the mammoth steppe👉 INSTAGRAM: https://www.instagram.com/theclimatelabprojectIlustracja w tle autorstwa Hodari Nundu z publikacji Pearce et al., Beyond the closed-forest paradigm: Cross-scale vegetation structure in temperate Europe before the late-Quaternary megafauna extinctions, Earth History and Biodiversity, 3 (2025), https://doi.org/10.1016/j.hisbio.2025.100022
--------
1:40:51
--------
1:40:51
Jak organizować się w celu ochrony polskich lasów? Rozmowa z Martą Jagusztyn
🌳 Jak każdy z nas może działać na rzecz okolicznych lasów?
🌳 Skąd zdobyć informacje o planowanych wycinkach?
🌳 Gdzie można znaleźć informacje o działających już inicjatywach ochrony lasów?
Nasza gościni Marta Jagusztyn z Lasy i Obywatele pomogła nam zrozumieć zagmatwaną logikę Lasów Państwowych 🤯 i wskazała sposoby na ochronę loklnej przyrody tam gdzie jest nadmiernie eksploatowana przez leśników.
Korzystając z mapy Lasow i Obywateli można sprawdzić gdzie planowane są następne cięcia? Być może w lesie cennym przyrodniczo albo społecznie w Twojej okolicy? 🗺️
📍 Czy wiesz, że w Polsce działa ponad 325 lokalnych inicjatyw ochrony lasów. Można do nich dołączyć albo zacząć swoje działanie. Więcej informacji można znaleźć na mapie inicjatyw - https://mapy.lasyiobywatele.pl/inicjatywy-obywatelskie.html 🔥
Posłuchaj rozmowy, a po więcej informacji na temat ochrony przyrody i spraw dot. klimatu wybierz się na naszego Instagrama: instagram.com/theclimatelabproject
Więcej o nas: theclimatelab.com
--------
1:02:33
--------
1:02:33
Woda - jej globalny wpływ na nasze życie i lokalny klimat
Woda to lodowce, chmury, oceany, rzeki. Jest wszędzie wokół nas, a także w nas samych. To wystarczy, by nadać jej istotną rolę, nie tylko w kontekście życia, ale także kontrolowania cyklów przyrodniczych i klimatu. Czy jednak jako ludzie w swoich działaniach pokazujemy szacunek wobec niej?
Z dr Aleksandrą Kardaś mieliśmy okazję porozmawiać w oparciu o jej "Książkę o wodzie" - na temat tego, w jaki sposób woda obecna jest w naszym życiu. W rozmowie nie brakuje ciekawostek, interesujących faktów, błyskotliwych powiązań, a także wątków klimatycznych. Aleksandra, mając doświadczenie w popularyzacji wiedzy o fizyce i klimacie, w sposób zrozumiały i atrakcyjny opowiadała nam o tym, dlaczego np. chmury nie są stworzone z pary wodnej, albo jak obieg wody w skali lokalnej wpływa na nasze najbliższe otoczenie.
Zapraszamy do odsłuchu i śledzenia nas na Instagramie na profilu The Climate Lab Project.
--------
1:01:26
--------
1:01:26
#OdraUmiera: o pracy oraz zaniedbaniach urzędników i władz w dobie katastrofy ekologicznej; rozmowa z red. Karoliną Nowakowską
⚫️ Odra umiera, dlatego zdecydowaliśmy się reagować szybko.
W dobie dezinformacji i politycznych potyczek z Odrą 🌊🌊🌊 w tle zdecydowaliśmy się stworzyć odcinek specjalny Zrównoważonych poświęcony prawdzie o działaniu urzędników i polityków w czasie katastrofy ekologicznej. 💦 Z pomocą redaktorki Karoliny Nowakowskiej z Dziennika Gazety Prawnej spróbowaliśmy odpowiedzieć na pytania:
⚠️ Dlaczego jest tak wiele teorii dot. zanieczyszczenia Odry?
⚠️ Skąd tak późna reakcja władz na zanieczyszczenie rzeki?
⚠️ W jaki sposób monitoruje się rzeki w Polsce?
⚠️ Czy sprawa Odry może skończyć się jakkolwiek pozytywnie w kontekście przyszłości ochrony przyrody?
❗️ Zapraszamy do słuchania. Im więcej wiemy o działaniach władzy, tym lepiej możemy egzekwować sprawiedliwe jej funkcjonowanie.
--------
45:47
--------
45:47
Dobro natury, mieszkańców i regionu. Wszystkie argumenty za Projektowanym Turnickim Parkiem Narodowym w rozmowie z Piotrem Klubem
🌿 Czy w Polsce jest miejsce na 24. park narodowy?
🌿 Skąd pomysł, by na południe od Przemyśla powołać instytucję Parku narodowego?
🌿 Co zyskuje przyroda i mieszkańcy na infrastrukturze PN?
O tym, między innymi, mówił Piotr Klub, 👋🏻 przyrodnik i ekolog z Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze, usilnie wstawiającej się za projektem utworzenia Turnickiego Parku Narodowego. 🌳🌳🌳 Dzięki uprzejmości Piotra możemy dziś dowiedzieć się więcej o historii tego bliskiego mu terenu, o jego wartości przyrodniczej, kulturowej, a przede wszystkim o szansie, jaką mógłby dostać od władz, jeżeli projekt PN zostałby zatwierdzony. 🔎
Posłuchaj rozmowy, a po więcej informacji na temat ekologii i spraw dot. klimatu wybierz się na naszego Instagrama: instagram.com/theclimatelabproject
Więcej o nas: theclimatelab.com
Poszerzamy swoją i Waszą wiedzę o tym, co możemy zrobić dla klimatu. Tworzymy przestrzeń wymiany doświadczeń i zapraszamy do niej wszystkich tych, którzy wykorzystują naukę, biznes, lub oddolne akcje, wytyczając nowe ścieżki w zakresie ochrony naszej planety.