121. Erupcja St. Helens - fala ognia i rozerwana góra
Erupcja wulkanu Mt St Helens była spektakularna. I rozegrała się pod ścisłą obserwacją naukowców i fotografów, spośród których część, niestety, tego nie przeżyła.W 1980 roku w powietrze wyleciała spora część góry. Jedno z jezior się wychlapnęło ze zbiornika, a inne, wraz z rzekami, wyparowały. Pędzące chmury rozgrzanych gazów i pyłów wypaliły szeroki pas o długości ponad 30 km. Dzieła zniszczenia dokonały rwące strumienie błota, które "zabetonowały" doliny nawet na ponad 40 km od podnóży wulkanu.Specjaliści wiedzieli, że wulkan szykuje się do erupcji. Jednak nie spodziewali się, że z taką siłą.Posłuchajcie najnowszego odcinka Podcastu Crazy Nauka, a w nim naszej opowieści o jednym z najlepiej udokumentowanych wybuchów wulkanów.Zapraszamy też do posłuchania naszych podcastów z cyklu “Laboratorium zbrodni”, który tworzymy we współpracy z Polskim Radiem. Znajdziecie je na stronie Polskiego Radia, na Spotify i wszędzie tam, gdzie lubicie słuchać podcastów:https://open.spotify.com/show/5Sw33l0P1o2vDOErG6VGL2?si=b3068c6d99a34dac Jeśli Wam się spodoba, rozważcie wsparcie nas na Patronite - dzięki Waszym wpłatom będziemy mogli utrzymać cotygodniowy rytm ukazywania się nowych odcinków: https://patronite.pl/crazynaukaJeśli wolisz jednorazowo postawić nam kawę, to super. Dzięki! 😊https://buycoffee.to/crazynauka A tu znajdziecie nasze koszulki 😊https://kreatorium.com/pl/c/Crazy-Nauka/109 Polecajka: Suzanne Collins, “W pierścieniu ognia” i inne książki z cyklu “Igrzyska śmierci”, Wydawnictwo Media RodzinaWspomniany film “Lawa”:https://www.youtube.com/watch?v=kkuJhdowixsPrzygotowując ten odcinek podcastu, korzystaliśmy m.in. z tych źródeł:https://www.crazynauka.pl/mount-saint-helens-co-wiemy-o-jednej-z-najwiekszych-katastrof-xx-wieku/https://www.youtube.com/watch?v=h6B1myUKAS4https://en.wikipedia.org/wiki/2004%E2%80%932008_volcanic_activity_of_Mount_St._Helenshttps://pl.wikipedia.org/wiki/Pacyficzny_Pier%C5%9Bcie%C5%84_Ogniahttps://en.wikipedia.org/wiki/Cascade_Volcanoeshttps://en.wikipedia.org/wiki/Mount_Rainierhttps://en.wikipedia.org/wiki/1980_eruption_of_Mount_St._Helenshttps://en.wikipedia.org/wiki/Harmonic_tremorhttps://pl.wikipedia.org/wiki/Erupcja_Mount_St._Helens_(1980)https://pl.wikipedia.org/wiki/P%C5%82yta_tektonicznahttps://en.wikipedia.org/wiki/Ring_of_Fire_(song)https://wulkanyswiata.blogspot.com/2015/08/aktywnosc-sejsmiczna-wulkanow-i-typy.htmlhttps://www.nature.com/articles/ncomms13242https://news.oregonstate.edu/news/new-imagery-solves-mystery-why-mount-st-helens-out-line-other-volcanoeshttps://www.nationalgeographic.com/science/article/mount-st-helens-isnt-where-should-be-scientists-may-finally-know-whyhttps://www.americanscientist.org/article/explosive-truthshttps://agupubs.onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1029/JB092iB10p10237https://earth.google.com/web/search/Mount+St.+Helens,+Waszyngton,+Stany+Zjednoczone/@46.21291013,-122.20208774,1942.93418695a,33236.12566962d,35y,-179.6691909h,55.496562t,0r/data=CiwiJgokCTp1CUerx0JAEXBL7-lO6fo_GWx4R-DluT5AITjTNzG4nljAQgIIAToDCgEwQgIIAEoNCP___________wEQAA
Polska