#31- Jak komórki przetwarzają informacje? | prof. Marta Miączyńska
Myślę, że ludzi od zawsze fascynowało, z czego jesteśmy zbudowani. Dziś większość z nas wie, że podstawowym budulcem naszego organizmu są komórki. Okazuje się jednak, że komórki są niesamowicie złożone, a zrozumienie procesu, w którym z jednej komórki powstaje cały ludzki organizm, wciąż stanowi ogromne wyzwanie naukowe. W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Martą Miączyńską, właśnie o biologii komórki, o tym, jak zmienia się nasze rozumienie procesów w niej zachodzących, a także o rozwoju organizmów, nowotworach i o tym, czy komórki możemy nazywać „inteligentnymi”.
--------
Prof. Marta Miączyńska jest dyrektorką Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, gdzie od 2005 roku kieruje Laboratorium Biologii Komórki. Jej zainteresowania naukowe obejmują endocytozę i „logistykę” wewnątrzkomórkową, czyli to, jak transport wewnątrz komórki integruje się z innymi procesami, m.in. sygnalizacją i regulacją ekspresji genów. Jest laureatką wielu nagród za osiągnięcia naukowe. Pełni też funkcje międzynarodowe: jest wiceprzewodniczącą Rady EMBO oraz współprzewodniczy europejskiej sieci instytutów badawczych EU-LIFE. Udziela się także jako popularyzatorka nauki.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Marta_Mi%C4%85czy%C5%84ska
IIMCB: https://www.iimcb.gov.pl/pl/instytut/dyrekcja/30-marta-miaczynska
--------
Rozdziały:
00:00 Wstęp
01:25 Komórka jako system
02:46 Przetwarzanie informacji w komórce
04:17 Jak komórka podejmuje decyzje?
09:51 Mechanizmy komunikacji komórek
13:25 Centralny dogmat biologii
17:37 Mechanizmy naprawy w komórce
21:35 Jak badamy złożoność komórki?
27:33 Jak z komórki powstaje organizm?
36:37 Nowotwory
44:58 Czy komórki są „inteligentne”?
--------
--------
51:42
--------
51:42
#30 - Czarne dziury: Co o nich wiemy i jak badamy? | dr Maciej Wielgus
Czarne dziury to niewątpliwie jedne z najbardziej tajemniczych i fascynujących obiektów w naszym Wszechświecie. Okazuje się, że nie tylko istnieją, w co początkowo wątpił nawet Einstein, ale odgrywają kluczową rolę w formowaniu się galaktyk i wpływają na ich losy. Dziś wiemy już z dużą pewnością, że czarne dziury istnieją, a w 2019 roku udało się uzyskać pierwszy obraz jednej z nich. Jednak mimo rosnącej wiedzy wciąż pozostają jedną z największych zagadek kosmosu. W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z dr. Maciejem Wielgusem zarówno o teoretycznych próbach zrozumienia czarnych dziur, jak i o eksperymentach, które pomagają weryfikować różne hipotezy.
--------
dr Maciej Wielgus jest astronomem zajmującym się fizyką czarnych dziur, zwłaszcza obserwacjami w paśmie radiowym, akrecją i emisją dżetów. Pracował zarówno w Polsce jak i w czołowych ośrodkach na świecie, m.in. na Harvardzie oraz w Instytucie Maxa Plancka a obecnie w Instytucie Astrofizyki w Andaluzji. Jest także członkiem zespołu Event Horizon Telescope, gdzie odegrał istotną rolę w projekcie, który doprowadził do uzyskania pierwszego obrazu czarnej dziury. Poza tym aktywnie popularyzuje naukę.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Maciej_Wielgus
---------
Rozdziały:
0:00:00 Wstęp
00:01:23 Czym są czarne dziury?
00:04:54 Horyzont zdarzeń
00:10:53 Przesunięcie ku czerwieni
00:12:34 Osobliwość
00:14:14 Paradoks informacyjny i promieniowanie Hawkinga
00:26:12 Wpływ czarnych dziur na galaktyki (akrecja i dżety)
00:43:18 Pierwotne czarne dziury
00:47:56 Przyszłość badań
00:56:48 Jak przetwarzane są dane
01:05:30 Uzyskanie obrazu czarnej dziury
---------
Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/
--------
1:08:55
--------
1:08:55
#29 - Sztuczna Inteligencja: Czy można mieć z nią relacje? | dr Konrad Maj
Sztuczna inteligencja to obecnie bardzo gorący temat i to z wielu różnych perspektyw. Jedną z nich jest psychologia obcowania z tymi systemami, bo okazuje się, że obserwujemy rosnącą liczbę ludzi, którzy nie tylko używają ich do pomocy w wykonywaniu zadań, ale angażują się w głębsze i bardziej intymne konwersacje. Pojawia się tutaj oczywiście pytanie: jaki to może mieć wpływ na naszą psychikę? W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z dr Konradem Majem zarówno o relacjach z systemami sztucznej inteligencji, ale także o tym, jak może to wpłynąć na społeczeństwo, edukację czy problem „alignmentu”.
---------
Dr Konrad Maj jest psychologiem społecznym i kierownikiem Centrum HumanTech na Uniwersytecie SWPS, a także adiunktem w Zakładzie Sztucznej Inteligencji na Wydziale Projektowania w Warszawie. Zajmuje się społecznymi i psychologicznymi aspektami nowych technologii, zwłaszcza sztucznej inteligencji oraz robotyki humanoidalnej. Jest autorem licznych publikacji naukowych, a także angażuje się w popularyzację wiedzy.
SWPS: https://swps.pl/konrad-maj
--------
Rozdziały:
00:00:00 Wstęp
00:01:16 Psychologia relacji z AI
00:12:23 Bańki informacyjne i personalizacja kontaktu z AI
00:20:10 Wpływ AI na funkcje poznawcze
00:24:47 Asymetria relacji z AI
00:31:34 Wpływ AI na społeczeństwo
00:41:00 Wpływ AI na edukację
00:48:26 Czy inteligencja ludzka będzie potrzebna?
00:52:07 Problem alignmentu
--------
1:00:48
--------
1:00:48
#28 - Czy możemy poznać naturę Wszechświata? | dr Tomasz Miller
Matematyka jest niewątpliwie jedną z najważniejszych dziedzin ludzkiej aktywności intelektualnej i myślę, że każdy zdaje sobie sprawę, jak niezbędna jest jej rola w fizyce. Pojawia się jednak pytanie: dlaczego w ogóle możemy używać matematyki w fizyce i jakie są związki między tymi dwiema dziedzinami nauki?
W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z dr. Tomaszem Millerem właśnie o matematyce, jej relacjach z fizyką, a także o samej strukturze matematyki, emergencji, automatach komórkowych oraz o roli technologii w pracy współczesnego matematyka.
---------
Tomasz Miller jest doktorem i fizykiem matematycznym pracującym w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Naukowo zajmuje się strukturami geometrycznymi leżącymi na pograniczu ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej. Jest także nagradzanym popularyzatorem wiedzy.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tomasz_Miller
CKBI: https://ckbi.uj.edu.pl/ludzie-centrum/tomasz-miller
--------
Rozdziały:
00:00:00 Wstęp
00:01:06 Czy matematyka jest wymyślana?
00:03:52 Struktura matematyki
00:11:37 Matematyka a fizyka
00:24:15 Emergencja
00:32:53 Automaty komórkowe i boidy
00:38:18 Emergencja w matematyce
00:42:06 Czy możliwa jest teoria wszystkiego?
00:47:54 Rola technologii
01:03:39 Czy AI jest inteligentna?
--------
1:06:21
--------
1:06:21
#27 - Jak medytacja wpływa na mózg? | prof. Zuzanna Setkowicz- Janeczko
Mindfulness i medytacja, choć coraz popularniejsze w dzisiejszym świecie, często kojarzą się z kimś siedzącym i właściwie nicnierobiącym. To jednak bardzo mylne wyobrażenie, bo taka praktyka wcale nie jest bezczynnością, potrafi realnie wpływać na nasz mózg, a także ujawnić coś co może nie być oczywiste na temat samej natury naszego świadomego doświadczenia. Tutaj jednak pojawiają się pytania: jak dokładnie wpływa na mózg? Co może w nas zmienić? I co właściwie ujawnia o naszym doświadczeniu?
W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Zuzanną Setkowicz-Janeczko właśnie o medytacji, jej wpływie na mózg, świadomości oraz o tym, dlaczego taka praktyka może pozytywnie oddziaływać nie tylko na nas samych, ale też na ludzi wokół.
----------
Zuzanna Setkowicz-Janeczko jest profesorem neurobiologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ponadto jest także certyfikowaną nauczycielką mindfulness oraz przewodniczącą rady i wykładowczynią w Polskim Instytucie Mindfulness. Prowadzi również kursy uważności i angażuje się w popularyzację nauki oraz medytacji.
Studio Uważnego Rozwoju: https://studiouwaznegorozwoju.pl/
Profil UJ: https://pnd-izibb.wb.uj.edu.pl/zespol/zuzanna-setkowicz-janeczko
----------
Rozdziały:
00:00 Wstęp
01:18 Czym jest medytacja i mindfulness
08:50 Jak medytacja wpływa na mózg
17:23 Medytacja a depresja
20:21 Medytacja współczucia
22:08 Wpływ medytacji na społeczeństwo
24:20 Rola akceptacji
26:13 Poczucie „ja”
31:20 Medytacja a ADHD
32:04 Potencjalne negatywne skutki medytacji
35:26 Mechanizmy uwagi
39:02 Medytacja a świadomość
42:44 Badania naukowe nad medytacją
47:10 Trudne i nieprzyjemne doświadczenia
50:22 Argumenty za medytacją
Podcast powstał z potrzeby zgłębiania złożoności świata, w którym żyjemy. Tematami omawianymi w podcaście będą przede wszystkim nauka i związane z nią idee. Naukę uważam za najważniejsze źródło wiedzy o rzeczywistości, dlatego będzie przewodnim zagadnieniem. Mam głębokie przekonanie, że nauka jest kluczowa dla zrozumienia otaczającego nas świata i jako jedyna pozwala na odkrywanie natury rzeczywistości.Chciałbym, aby podcast był miejscem, w którym sam lub wraz z moimi gośćmi spróbujemy nadać sens ideom, które przenikają różne aspekty świata, w którym żyjemy.Nazywam się Michał Szyc, z wykształcenia jestem inżynierem automatyki i robotyki, z zawodu programistą a do stworzenia tego podcastu pchnęła mnie moja pasja do nauki i związanych z nią idei.Zapraszam do słuchania ”To Bardziej Skomplikowane”!