#28 - Czy możemy poznać naturę Wszechświata? | dr Tomasz Miller
Matematyka jest niewątpliwie jedną z najważniejszych dziedzin ludzkiej aktywności intelektualnej i myślę, że każdy zdaje sobie sprawę, jak niezbędna jest jej rola w fizyce. Pojawia się jednak pytanie: dlaczego w ogóle możemy używać matematyki w fizyce i jakie są związki między tymi dwiema dziedzinami nauki?
W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z dr. Tomaszem Millerem właśnie o matematyce, jej relacjach z fizyką, a także o samej strukturze matematyki, emergencji, automatach komórkowych oraz o roli technologii w pracy współczesnego matematyka.
---------
Tomasz Miller jest doktorem i fizykiem matematycznym pracującym w Centrum Kopernika Badań Interdyscyplinarnych Uniwersytetu Jagiellońskiego. Naukowo zajmuje się strukturami geometrycznymi leżącymi na pograniczu ogólnej teorii względności i mechaniki kwantowej. Jest także nagradzanym popularyzatorem wiedzy.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Tomasz_Miller
CKBI: https://ckbi.uj.edu.pl/ludzie-centrum/tomasz-miller
--------
Rozdziały:
00:00:00 Wstęp
00:01:06 Czy matematyka jest wymyślana?
00:03:52 Struktura matematyki
00:11:37 Matematyka a fizyka
00:24:15 Emergencja
00:32:53 Automaty komórkowe i boidy
00:38:18 Emergencja w matematyce
00:42:06 Czy możliwa jest teoria wszystkiego?
00:47:54 Rola technologii
01:03:39 Czy AI jest inteligentna?
--------
1:06:21
--------
1:06:21
#27 - Jak medytacja wpływa na mózg? | prof. Zuzanna Setkowicz- Janeczko
Mindfulness i medytacja, choć coraz popularniejsze w dzisiejszym świecie, często kojarzą się z kimś siedzącym i właściwie nicnierobiącym. To jednak bardzo mylne wyobrażenie, bo taka praktyka wcale nie jest bezczynnością, potrafi realnie wpływać na nasz mózg, a także ujawnić coś co może nie być oczywiste na temat samej natury naszego świadomego doświadczenia. Tutaj jednak pojawiają się pytania: jak dokładnie wpływa na mózg? Co może w nas zmienić? I co właściwie ujawnia o naszym doświadczeniu?
W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Zuzanną Setkowicz-Janeczko właśnie o medytacji, jej wpływie na mózg, świadomości oraz o tym, dlaczego taka praktyka może pozytywnie oddziaływać nie tylko na nas samych, ale też na ludzi wokół.
----------
Zuzanna Setkowicz-Janeczko jest profesorem neurobiologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Ponadto jest także certyfikowaną nauczycielką mindfulness oraz przewodniczącą rady i wykładowczynią w Polskim Instytucie Mindfulness. Prowadzi również kursy uważności i angażuje się w popularyzację nauki oraz medytacji.
Studio Uważnego Rozwoju: https://studiouwaznegorozwoju.pl/
Profil UJ: https://pnd-izibb.wb.uj.edu.pl/zespol/zuzanna-setkowicz-janeczko
----------
Rozdziały:
00:00 Wstęp
01:18 Czym jest medytacja i mindfulness
08:50 Jak medytacja wpływa na mózg
17:23 Medytacja a depresja
20:21 Medytacja współczucia
22:08 Wpływ medytacji na społeczeństwo
24:20 Rola akceptacji
26:13 Poczucie „ja”
31:20 Medytacja a ADHD
32:04 Potencjalne negatywne skutki medytacji
35:26 Mechanizmy uwagi
39:02 Medytacja a świadomość
42:44 Badania naukowe nad medytacją
47:10 Trudne i nieprzyjemne doświadczenia
50:22 Argumenty za medytacją
--------
53:57
--------
53:57
#26 - Chaos, Mechanika kwantowa, Emergencja, Wolna wola, Matematyka | prof. Marek Kuś
Otaczająca nas rzeczywistość jest skomplikowana, jednak dzięki nauce udało nam się przynajmniej częściowo poznać mechanizmy działania naszego Wszechświata. Okazuje się, że są one dużo dziwniejsze, niż ktokolwiek mógłby się spodziewać, ale ujawniają pewną strukturę rządzoną prawami fizyki. Powstaje więc naturalne pytanie: co możemy powiedzieć o tej strukturze i jej ewolucji w czasie? W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Markiem Kusiem właśnie o różnych aspektach naszego rozumienia świata. Rozmawiamy o związkach matematyki z fizyką, emergencji, chaosie, zarówno klasycznym, jak i kwantowym, o informacji, mechanice kwantowej, determinizmie, a nawet zahaczamy o temat wolnej woli.
--------
Marek Kuś jest profesorem fizyki teoretycznej i wieloletnim pracownikiem Centrum Fizyki Teoretycznej PAN, gdzie w latach 2003-2006 pełnił funkcję dyrektora. Jest także współtwórcą Krajowego Centrum Informatyki Kwantowej w Gdańsku. Jego zainteresowania naukowe obejmują podstawy mechaniki i informatyki kwantowej, chaos klasyczny i chaos kwantowy, a także filozofię nauki. Udziela się także jako popularyzator wiedzy.
----------
Rozdziały:
00:00:00 Wstęp
00:01:28 Związek fizyki i matematyki
00:15:13 Emergencja
00:23:31 Chaos
00:31:31 Chaos kwantowy
00:38:32 Mechanika kwantowa i informacja
00:46:06 Problem pomiaru
00:56:07 Granice determinizmu
01:00:34 Wolna wola
01:07:11 Poznanie praw natury
---------
Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/
--------
1:09:03
--------
1:09:03
#25 - Jak ewolucja ukształtowała nasze zachowania? | prof. Bogusław Pawłowski
Niewątpliwie nasze zachowania są jednymi z najbardziej skomplikowanych, jakie możemy zaobserwować w naturze. Myślę tutaj zarówno o tych indywidualnych, jak i grupowych, które pozwoliły nam sięgnąć znacznie dalej niż mogłaby pojedyncza jednostka. Naturalnie nasuwa się pytanie, jakie procesy sprawiły, że nasz gatunek osiągnął ten niespotykany wcześniej poziom rozwoju i złożoności zachowań. W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Bogusławem Pawłowskim właśnie o tych mechanizmach, o selekcji ewolucyjnej, roli genów oraz o tym, jak badania nad historią naszego i innych gatunków mogą pomóc w lepszym zrozumieniu naszej natury.
--------
Bogusław Pawłowski jest antropologiem i profesorem nauk biologicznych, a także kierownikiem Zakładu Biologii Człowieka na Uniwersytecie Wrocławskim. Specjalizuje się w badaniach nad ewolucją człowieka i biologicznym podłożem zachowań, w tym nad doborem płciowym i biologią atrakcyjności, a jego prace były publikowane w prestiżowych czasopismach, takich jak np. Nature. Jest również aktywnym popularyzatorem nauki.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Bogus%C5%82aw_Paw%C5%82owski
--------
Rozdziały:
00:00:00 Wstęp
00:01:16 Co podlega ewolucji w zachowaniach?
00:02:59 Rola genetyki
00:03:59 Rodzaje selekcji
00:09:22 Jak powstała współpraca?
00:17:34 Stabilizacja współpracy
00:27:03 Wpływ inteligencji
00:30:51 Podział na „my i oni”
00:38:03 Tworzenie narracji przez umysł
00:39:27 Wpływ kultury
00:48:00 Wpływ genetyki
00:53:04 Geny i przypadek?
00:59:35 Przyszłość badań
01:03:05 Złożoność procesów ewolucyjnych
---------
Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/
--------
1:06:19
--------
1:06:19
#24 - Strach i lęk: co o nich wiemy i jak leczyć zaburzenia? | prof. Ewelina Knapska
Myślę, że wszyscy dobrze, a czasami może nawet za dobrze, znamy uczucie strachu i lęku. Zaburzenia lękowe nie tylko stanowią bardzo duży problem społeczny, ale zwiększają także ryzyko depresji, która jest obecnie jedną z najpowszechniejszych i najpoważniejszych chorób. Dlatego pojawiają się tutaj dwa duże pytania. Po pierwsze: jakie mechanizmy neurobiologiczne odpowiadają za pojawianie się strachu czy stanów lękowych. Po drugie: jak ta wiedza może pomóc nam w leczeniu zaburzeń związanych właśnie z lękiem. W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Eweliną Knapską zarówno o neurobiologii strachu i lęku, jak i o możliwych sposobach leczenia.
---------
prof. Ewelina Knapska jest kierowniczką Pracowni Neurobiologii Emocji w Instytucie Nenckiego. Wraz ze swoim zespołem zajmuje się badaniem mózgowych mechanizmów związanych z emocjami, w tym także badaniami nad strachem i lękiem. Jest również aktywną popularyzatorką wiedzy. W internecie można znaleźć zarówno podcasty, jak i wykłady, w których opowiada o neurobiologii emocji.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Ewelina_Knapska
Strona: https://nencki.edu.pl/pl/people/knapska-ewelina/
--------
Rozdziały:
00:00 Wstęp
01:20 Czym różni się strach od lęku?
03:20 Ciało migdałowate a strach
06:29 Inne struktury mózgowe a strach
09:59 Struktury związane z lękiem
14:25 Subiektywne doświadczenie
16:35 Źródła różnorodności odczuwania lęku
17:48 Epigenetyka
20:34 Kluczowe momenty neuroplastyczności
24:17 Co wpływa bardziej: myśli czy ciało?
28:10 Wpływ mikrobioty na lęk
30:48 Możliwe terapie
37:02 Jakie leki na lęk?
38:25 Psychodeliki
41:40 Gdzie występuje neuroplastyczność?
--------
Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/
Podcast powstał z potrzeby zgłębiania złożoności świata, w którym żyjemy. Tematami omawianymi w podcaście będą przede wszystkim nauka i związane z nią idee. Naukę uważam za najważniejsze źródło wiedzy o rzeczywistości, dlatego będzie przewodnim zagadnieniem. Mam głębokie przekonanie, że nauka jest kluczowa dla zrozumienia otaczającego nas świata i jako jedyna pozwala na odkrywanie natury rzeczywistości.Chciałbym, aby podcast był miejscem, w którym sam lub wraz z moimi gośćmi spróbujemy nadać sens ideom, które przenikają różne aspekty świata, w którym żyjemy.Nazywam się Michał Szyc, z wykształcenia jestem inżynierem automatyki i robotyki, z zawodu programistą a do stworzenia tego podcastu pchnęła mnie moja pasja do nauki i związanych z nią idei.Zapraszam do słuchania ”To Bardziej Skomplikowane”!