#33 - Dlaczego śpimy i po co nam sny? | dr Małgorzata Hołda
Wszyscy śpimy. Jednak okazuje się, że sen wciąż pozostaje dużą zagadką naukową. Pojawia się tutaj mnóstwo pytań: dlaczego w ogóle potrzebujemy snu? Czy marzenia senne mają jakąś funkcję? Co zmienia się w pracy mózgu, kiedy śpimy, i jak to wszystko łączy się z pamięcią, uczeniem się, zdrowiem, czy nawet świadomością?
W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z dr Małgorzatą Hołdą właśnie na temat wielu aspektów śnienia. Tego, jak wyglądają badania, jakie wnioski możemy z nich wyciągnąć oraz gdzie nie znamy jeszcze odpowiedzi i jakie są możliwe hipotezy.
----------
Dr Małgorzata Hołda jest opiekunką Pracowni Psychologii Snu oraz adiunktem w Instytucie Psychologii na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jej zainteresowania naukowe obejmują psychologię snu i śnienia, a także wpływ snu na procesy poznawcze. Jest również popularyzatorką nauki.
Profil UJ: https://psychologia.uj.edu.pl/malgorzata-holda
----------
Rozdziały:
00:00:00 Wstęp
00:01:11 Czym jest sen?
00:04:13 Fazy snu
00:09:32 Krótkie przebudzenia
00:10:22 Praca mózgu podczas snu
00:17:32 Marzenia senne
00:26:13 Po co śnimy?
00:36:26 Świadome sny
00:41:18 Ewolucja snu
00:46:52 Wpływ na pamięć i uczenie
00:50:33 Wpływ na zdrowie
00:58:58 Przyszłość badań i wpływ społeczny
--------
1:05:50
--------
1:05:50
#32 - Fizyka kwantowa: splątanie, nierówności Bella i nielokalność | prof. Jan Chwedeńczuk
Mechanika kwantowa jest naprawdę dziwna. Sam Richard Feynman miał powiedzieć, że „jeśli myślisz, że rozumiesz mechanikę kwantową, to znaczy, że jej nie rozumiesz”. Jednym z najbardziej nieintuicyjnych zjawisk w tej teorii jest tzw. splątanie kwantowe, to właśnie je Einstein nazwał „upiornym oddziaływaniem na odległość”. Okazuje się jednak, że problemów jest znacznie więcej i żeby w pełni docenić, jak bardzo nieintuicyjne może być myślenie o rzeczywistości, potrzebujemy takich pojęć jak realizm, nielokalność czy niezależność pomiarowa.
W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność rozmawiać z prof. Janem Chwedeńczukiem właśnie o splątaniu kwantowym, nierówności Bella,, problemie pomiaru, a także o wielu innych aspektach mechaniki kwantowej.
----------
prof. Jan Chwedeńczuk jest fizykiem pracującym na Wydziale Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. Zajmuje się podstawami mechaniki kwantowej, splątaniem, nierównościami Bella, nielokalnością oraz metrologią kwantową i zjawiskami w gazach kwantowych. Jest także wykładowcą akademickim i popularyzatorem nauki.
---------
Rozdziały:
00:00 Wstęp
01:23 Czym jest splątanie kwantowe?
09:46 Rys historyczny i nierówność Bella
17:35 Zmienne ukryte
22:35 Nielokalność
29:21 Niezależność pomiarowa
32:17 Superdeterminism
34:51 Problem falsyfikowalności
38:13 Podstawy mechaniki kwantowej
45:14 Problem pomiaru i interpretacje mechaniki kwantowej
49:22 Determinizm i indeterminizm
52:29 Ciekawe kierunki badań
--------
Jeżeli chcesz wesprzeć podcast można to zrobić na platformie Patronite.
Zostań Patronem: https://patronite.pl/tobardziejskomplikowane
---------
--------
55:43
--------
55:43
#31- Jak komórki przetwarzają informacje? | prof. Marta Miączyńska
Myślę, że ludzi od zawsze fascynowało, z czego jesteśmy zbudowani. Dziś większość z nas wie, że podstawowym budulcem naszego organizmu są komórki. Okazuje się jednak, że komórki są niesamowicie złożone, a zrozumienie procesu, w którym z jednej komórki powstaje cały ludzki organizm, wciąż stanowi ogromne wyzwanie naukowe. W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z prof. Martą Miączyńską, właśnie o biologii komórki, o tym, jak zmienia się nasze rozumienie procesów w niej zachodzących, a także o rozwoju organizmów, nowotworach i o tym, czy komórki możemy nazywać „inteligentnymi”.
--------
Prof. Marta Miączyńska jest dyrektorką Międzynarodowego Instytutu Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie, gdzie od 2005 roku kieruje Laboratorium Biologii Komórki. Jej zainteresowania naukowe obejmują endocytozę i „logistykę” wewnątrzkomórkową, czyli to, jak transport wewnątrz komórki integruje się z innymi procesami, m.in. sygnalizacją i regulacją ekspresji genów. Jest laureatką wielu nagród za osiągnięcia naukowe. Pełni też funkcje międzynarodowe: jest wiceprzewodniczącą Rady EMBO oraz współprzewodniczy europejskiej sieci instytutów badawczych EU-LIFE. Udziela się także jako popularyzatorka nauki.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Marta_Mi%C4%85czy%C5%84ska
IIMCB: https://www.iimcb.gov.pl/pl/instytut/dyrekcja/30-marta-miaczynska
--------
Rozdziały:
00:00 Wstęp
01:25 Komórka jako system
02:46 Przetwarzanie informacji w komórce
04:17 Jak komórka podejmuje decyzje?
09:51 Mechanizmy komunikacji komórek
13:25 Centralny dogmat biologii
17:37 Mechanizmy naprawy w komórce
21:35 Jak badamy złożoność komórki?
27:33 Jak z komórki powstaje organizm?
36:37 Nowotwory
44:58 Czy komórki są „inteligentne”?
--------
--------
51:42
--------
51:42
#30 - Czarne dziury: Co o nich wiemy i jak badamy? | dr Maciej Wielgus
Czarne dziury to niewątpliwie jedne z najbardziej tajemniczych i fascynujących obiektów w naszym Wszechświecie. Okazuje się, że nie tylko istnieją, w co początkowo wątpił nawet Einstein, ale odgrywają kluczową rolę w formowaniu się galaktyk i wpływają na ich losy. Dziś wiemy już z dużą pewnością, że czarne dziury istnieją, a w 2019 roku udało się uzyskać pierwszy obraz jednej z nich. Jednak mimo rosnącej wiedzy wciąż pozostają jedną z największych zagadek kosmosu. W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z dr. Maciejem Wielgusem zarówno o teoretycznych próbach zrozumienia czarnych dziur, jak i o eksperymentach, które pomagają weryfikować różne hipotezy.
--------
dr Maciej Wielgus jest astronomem zajmującym się fizyką czarnych dziur, zwłaszcza obserwacjami w paśmie radiowym, akrecją i emisją dżetów. Pracował zarówno w Polsce jak i w czołowych ośrodkach na świecie, m.in. na Harvardzie oraz w Instytucie Maxa Plancka a obecnie w Instytucie Astrofizyki w Andaluzji. Jest także członkiem zespołu Event Horizon Telescope, gdzie odegrał istotną rolę w projekcie, który doprowadził do uzyskania pierwszego obrazu czarnej dziury. Poza tym aktywnie popularyzuje naukę.
Wikipedia: https://pl.wikipedia.org/wiki/Maciej_Wielgus
---------
Rozdziały:
0:00:00 Wstęp
00:01:23 Czym są czarne dziury?
00:04:54 Horyzont zdarzeń
00:10:53 Przesunięcie ku czerwieni
00:12:34 Osobliwość
00:14:14 Paradoks informacyjny i promieniowanie Hawkinga
00:26:12 Wpływ czarnych dziur na galaktyki (akrecja i dżety)
00:43:18 Pierwotne czarne dziury
00:47:56 Przyszłość badań
00:56:48 Jak przetwarzane są dane
01:05:30 Uzyskanie obrazu czarnej dziury
---------
Znajdziesz mnie także na Instagramie: https://www.instagram.com/to.bardziej.skomplikowane/
--------
1:08:55
--------
1:08:55
#29 - Sztuczna Inteligencja: Czy można mieć z nią relacje? | dr Konrad Maj
Sztuczna inteligencja to obecnie bardzo gorący temat i to z wielu różnych perspektyw. Jedną z nich jest psychologia obcowania z tymi systemami, bo okazuje się, że obserwujemy rosnącą liczbę ludzi, którzy nie tylko używają ich do pomocy w wykonywaniu zadań, ale angażują się w głębsze i bardziej intymne konwersacje. Pojawia się tutaj oczywiście pytanie: jaki to może mieć wpływ na naszą psychikę? W dzisiejszym odcinku miałem przyjemność porozmawiać z dr Konradem Majem zarówno o relacjach z systemami sztucznej inteligencji, ale także o tym, jak może to wpłynąć na społeczeństwo, edukację czy problem „alignmentu”.
---------
Dr Konrad Maj jest psychologiem społecznym i kierownikiem Centrum HumanTech na Uniwersytecie SWPS, a także adiunktem w Zakładzie Sztucznej Inteligencji na Wydziale Projektowania w Warszawie. Zajmuje się społecznymi i psychologicznymi aspektami nowych technologii, zwłaszcza sztucznej inteligencji oraz robotyki humanoidalnej. Jest autorem licznych publikacji naukowych, a także angażuje się w popularyzację wiedzy.
SWPS: https://swps.pl/konrad-maj
--------
Rozdziały:
00:00:00 Wstęp
00:01:16 Psychologia relacji z AI
00:12:23 Bańki informacyjne i personalizacja kontaktu z AI
00:20:10 Wpływ AI na funkcje poznawcze
00:24:47 Asymetria relacji z AI
00:31:34 Wpływ AI na społeczeństwo
00:41:00 Wpływ AI na edukację
00:48:26 Czy inteligencja ludzka będzie potrzebna?
00:52:07 Problem alignmentu
Podcast powstał z potrzeby zgłębiania złożoności świata, w którym żyjemy. Tematami omawianymi w podcaście będą przede wszystkim nauka i związane z nią idee. Naukę uważam za najważniejsze źródło wiedzy o rzeczywistości, dlatego będzie przewodnim zagadnieniem. Mam głębokie przekonanie, że nauka jest kluczowa dla zrozumienia otaczającego nas świata i jako jedyna pozwala na odkrywanie natury rzeczywistości.Chciałbym, aby podcast był miejscem, w którym sam lub wraz z moimi gośćmi spróbujemy nadać sens ideom, które przenikają różne aspekty świata, w którym żyjemy.Nazywam się Michał Szyc, z wykształcenia jestem inżynierem automatyki i robotyki, z zawodu programistą a do stworzenia tego podcastu pchnęła mnie moja pasja do nauki i związanych z nią idei.Zapraszam do słuchania ”To Bardziej Skomplikowane”!