Techstorie - rozmowy o technologiach

• 122# Operacja na żywym kraju. Jak się steruje wyborami? Na przykładzie środka Europy

  "Demokracja umiera w ciemności" - takie motto przyjęła amerykańska gazeta "The Washington Post". Ta sama, która dziś należy do Jeffa Bezosa. Ale to hasło może być już nieaktualne, bo demokracja poddawana jest torturom każdego dnia na naszych oczach. Dzieje się to w świetle algorytmów i przy ogromnym wsparciu aktorów zewnętrznych, którzy wykorzystują polaryzację społeczną i wszystkie problemy państwa na ich niekorzyść. Rosja ma szczególne doświadczenie w wykorzystywaniu procesów demokratycznych przeciwko demokracjom. Kupowanie głosów, dezinformacja wyborcza, zwożenie głosujących autobusami, a teraz do tego arsenału być może dochodzi "porywanie" algorytmów. Jak można "porwać" algorytm, wpędzić państwo w kryzys i ukraść wybory? Pokazujemy w specjalnej, reportażowej, wyjazdowej i analitycznej miniserii na przykładzie państw z Europy Środkowo-Wschodniej. W odcinku pierwszym skupimy się na państwach, które były ostatnio laboratoriami operacji cyfrowego wpływu. A w odcinku kolejnym zastanowimy się, jakie wnioski powinna wyciągnąć Polska przed swoimi wyborami oraz nad tym, czy dalej żyjemy w demokracji, czy już w demokraturze. GOŚCIE ODCINKA: - Ionela Ciolan, researcherka ds. bezpieczeństwa w think-tanku Wilfried Martens Centre for European Studies w Brukseli, - Razvan Martin aktywista praw człowieka z ActiveWatach, - Taisia Haritonova z National Democratic Institute w Mołdawii, - Septimus Parvu z Expert Forum, który od kilkunastu lat jest obserwatorem wyborów, - Tatiana Cojocari, specjalistka ds. polityki zagranicznej Rosji oraz dezinformacji w organizacji WatchDog w Mołdawii, - Juilia Rosu i RAZVAN LUTAC z rumuńskiego magazynu śledczego Snoop, - Elena Calistru z Funky Citizens, rumuńskiej organizacji pozarządowej, która zajmuje się walką z dezinformacją, - Alex Blaga, ekspert analizy serwisów społecznościowych z firmy TrollWar. NA SKRÓTY: 08:20 Na początek: Rumunia 15:33 Co naprawdę stało się w Rumunii? 28:23 Mołdawia i wielki eksperyment 51:02 Marionetki i agenci wpływu 1:00:00 Silne platformy i słabe państwo ŹRÓDŁA: - O operacji wpływu z sędzią-uciekinierem: https://wyborcza.biz/biznes/7,177150,31866951,zbiegly-na-bialorus-sedzia-podawal-sie-za-dziennikarza-onetu.html - Analiza rumuńskiego ANAF: https://www.romaniajournal.ro/politics/anaf-uncovers-pnls-tiktok-campaign-promoting-calin-georgescu/ - Co usunął TikTok: https://newsroom.tiktok.com/en-eu/continuing-to-protect-the-integrity-of-tiktok-during-romanian-elections - O atakach hybrydowych na Mołdawię: https://apnews.com/article/moldova-election-eu-referendum-russia-639974a2d3acd8d647e787ede0fcbe24 - Raport Zespołu ds. Dezinformacji Komisji ds. badania wpływów rosyjskich i białoruskich: https://www.gov.pl/web/sprawiedliwosc/raport-zespolu-ds-dezinformacji-komisji-ds-badania-wplywow-rosyjskich-i-bialoruskich - Kamil Całus, "Mołdawia. Państwo niekonieczne", Wydawnictwo Czarne, 2020.See omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  1:08:58
• 121# Nie tak miało być! Co poszło źle w meblowaniu świata przez technologie?

  Każdy słuchacz i słuchaczka podcastu "Techstorie" doskonale wie, że technologie rządzą światem i meblują nam rzeczywistość według swoich upodobań. A w tym odcinku omawiamy książki, które z różnych perspektyw tę kwestię opisują. Obie zostały napisane przez bardzo ciekawe osobistości. Autorem pierwszej jest były minister finansów Grecji. Polityk, który do życia publicznego wszedł z gamedevu, bo wcześniej tworzył podwaliny systemów ekonomicznych w grach takich jak "Counter Strike: Global Offensive" czy "Dota 2". Ekspert ten twierdzi, że żyjemy w świecie postkapitalizmu, w którym zasady gry ustalane są nie przez państwa, lecz przez korporacje. A drugą napisał człowiek, który ma licencjat z filozofii, dyplom prawniczy i doktorat z neoklasycznej teorii społecznej. Do tego szefuje jednej z bardziej wpływowych, ale wciąż trzymających się w cieniu spółek technologicznych w USA, która ma bliskie związki z Pentagonem i CIA. OMAWIANE KSIĄŻKI: “Technofeudalizm. Co zabiło kapitalizm?”, Yanis Varoufakis, tłum. Paweł Szadkowski, wyd. GlowBook, “The Technological Republic: Hard Power, Soft Belief, and the Future of the West”, Alexander C. Karp, Nicholas W. Zamiska A TU KSIĄŻKI, KTÓRE POLECAMY DODATKOWO: "Wielka Czwórka. Ukryte DNA: Amazon, Apple, Facebook i Google", Scott Galloway, tłum. Jolanta Kubiak, Dom Wydawniczy Rebis, "POST CORONA - od kryzysu do szans. Biznes w czasach pandemii", Scott Galloway, tłum. Magda Witkowska, mt biznes, "Wiek kapitalizmu inwigilacji", Shoshanna Zuboff, tłum. Elżbieta Kijowska, Heraclon International, "Data Grab: The New Colonialism of Big Tech and How to Fight Back", Ulises A. Mejias i Nick Couldry, University of Chicago PressSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  43:45
• 120# Ilu chińskich inżynierów potrzeba, by wyprodukować iPhone'a? A ilu amerykańskich?

  Wojna celna rozpętana przez Donalda Trumpa dotyka już (niemal) każdej dziedziny życia. A na pewno technologii. Spółki technologiczne już odrabiają astronomiczne straty giełdowe z pierwszych dni kwietnia, a Donald Trump ugiął się pod lobbingiem zwłaszcza Apple'a, Della i Microsoftu i rzutem na taśmę zawiesił cła na import elektroniki z Chin. Na długo? Na zawsze? Tego nie wie chyba nikt. Nic zatem dziwnego, że Amerykanie zaczęli stać w kolejkach przed sklepami Apple, byle tylko kupić sprzęt po starych cenach. Tym bardziej że prezydent Trump wciąż napomina, że krytyczne technologie nie mogą być produkowane w Chinach. A ile kosztowałoby przeniesienie produkcji elektroniki z Chin do USA? Eksperci są rozbieżni w szacunkach, zgadzają się tylko, że "miliardy dolarów". I o ile przeniesienie linii produkcyjnych byłoby w miarę łatwe, tak Chiny mają nad Stanami jedną poważną przewagę: mają więcej inżynierów narzędziowych, czyli osób, które są w stanie zaprojektować precyzyjne narzędzia do składania elektroniki. Mamy pierwsze konsekwencje tego, że dzieci na Zachodzie chcą być influencerami, a w Chinach inżynierami? Wojna celna ma też ciekawy odprysk w postaci kolejnego dramatu Temu i Shein. Serwisy te dostały od Trumpa pewien "prezent". Za to w Polsce Temu zdetronizowało Allegro. Czy na długo i czy Europa w końcu zabierze się za regulacje chińskiego e-commerce? I w końcu - USA chcą zbadać, czy przejęcia Instagrama i WhatsAppa przez Metę doprowadziło do stworzenia monopolu na rynku serwisów społecznościowych. Właśnie tymi tematami zajmujemy się w tym odcinku podcastu Techstorie z cyklu Light. NA SKRÓTY: 03:05 Wojna handlowa 18:22 Temu, Allegro i mijanka 24:30 Meta i proces antymonopolowy ŹRÓDŁA: - Ile kosztowałaby produkcja iPhone'a w USA: https://www.wsj.com/tech/personal-tech/apple-iphone-us-manufacturing-f730c39c - Raport europejskiego urzędu patentowego o szkodach z piractwa: https://euipo.europa.eu/tunnel-web/secure/webdav/guest/document_library/observatory/documents/reports/2024_Clothing_Cosmetics_Toys/2024_Economic_Impact_of_counterfeiting_in_clothing_cosmetics_toys_FullR_en.pdfSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  34:45
• 119# Mówisz: Huawei, myślisz: Chiny i wielka korupcyjna afera

  W samym sercu Unii Europejskiej wybuchła ogromna afera korupcyjna. W jej centrum jest 15 europosłów oraz chiński Huawei, który ponoć miał wręczać łapówki i różne korzyści majątkowe europejskim urzędnikom - w zamian za popieranie korzystnych dla niego zmian w prawie. Takiej afery Bruksela nie widziała przynajmniej od czasów niesławnej QatarGate. O co poszło? Oczywiście o technologię 5G, w której Huawei wciąż ma najwięcej patentów, jego rozwiązania są bardzo nowoczesne i przystępne cenowo. Ale ze względu na chiński rodowód firmy, operatorzy coraz rzadziej sięgają po jego produkty. W tle całego zamieszania są też oczywiście Chiny, które ze względów ideologicznych i po prostu gospodarczych za wszelką cenę starają się nie pozwolić na "krzywdzenie" swojego czempiona. Dlatego w tym odcinku podcastu "Techstorie" opowiadamy o tym, dlaczego chińskie pochodzenie Huawei jest dziś dla niego brzemieniem i co do tego ma chińskie prawo, o tym jak korupcja i działania korupcjopochodne przewijają się w działaniach chińskich firm i w końcu - jak w Parlamencie Europejskim działa tabun lobbystów technologicznych, którzy starają się zza kulis pociągać za sznurki. A dodatkowo - w tej historii pojawia się też "polski łącznik"! GOŚCIE ODCINKA: Michał Bogusz, główny specjalista od Chin w Ośrodku Studiów Wschodnich; Alexander Fanta, dziennikarz śledczy z holenderskiego serwisu Follow The Money. NA SKRÓTY: 02:24 Wstęp 08:05 Huawei - chińska perła w koronie 20:05 Huawei na celowniku 24:20 Polskie szpiegostwo 27:40 Unia a Huawei 38:25 Krajowy System Cyberbezpieczeństwa 44:47 HuaweiGate 54:14 Chińska korupcja 01:04:17 Skutki HuaweiGate ŹRÓDŁA: - "House of Huawei: Inside the Secret World of China's Most Powerful Company", Eva Dou, Wyd. Abacus, 2025, - "Chińczycy trzymają nas mocno" Sylwia Czubkowska, Znak 2022 - "Fact Check: 10 Myths That Drive Huawei's Media Narrative", Strand Consult - O HuaweiGate w Follow The Money: https://www.ftm.eu/articles/huaweis-eu-bribery-scheme-exposed https://www.ftm.eu/articles/how-huawei-lobbying-campaign-in-europe-went-rogue - O oskarżeniach w HuaweiGate: https://www.politico.eu/article/huawei-corruption-probe-charges-money-laundering-criminal-organization-lobbying/ - O włoskich wątkach i nakazie aresztowania asystentki europosła: https://napoli.repubblica.it/cronaca/2025/03/22/news/caso_huawei_sotto_la_lente_emendamenti_e_lettere_di_fulvio_martusciello-424078627/ - O planach operatorów na 5G: https://www.gsma.com/newsroom/press-release/european-mobile-data-traffic-will-triple-in-next-five-years-driving-continued-pressure-on-network-investment-new-gsma-report-predicts/ - O tym, jak Chiny groziły Niemcom: https://www.telecoms.com/5g-6g/china-threatens-germany-over-huawei - I jak groziły Danii: https://www.berlingske.dk/internationalt/banned-recording-reveals-china-ambassador-threatened-faroese-leader - O lobbingu w PE: https://x.com/HuaweiEU/status/1207340053334233089 - O opieszałości mechanizmów antykorupcyjnych: https://europeanconservative.com/articles/news/eus-anti-fraud-office-will-not-investigate-huaweigate/ - List do przewodniczącej PE: https://danielfreund.eu/wp-content/uploads/2025/03/Letter-ACI-Huawei-to-Roberta-Metsola.pdfSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  1:08:55
• 118# Dlaczego w OpenAI topią się procesory? Do tego SignalGate i problemy Muska [TECHSTORIE LIGHT]

  Czy wy też zghiblizowaliście swoje zdjęcia w aplikacji ChatGPT? To niewątpliwie największy trend ostatnich dni. Tyle, że idący wbrew wartościom wyznawanym przez japońskie Studio Ghibli, założone przez legendarnego reżysera i rysownika Hayao Miyazakiego. Moda na ghiblizację tak bardzo się spodobała, że odbija się to czkawką samemu OpenAI. Sam Altman alarmował, że "palą im się procesory graficzne", więc tymczasowo trzeba będzie wprowadzić ograniczenia. OpenAI i tak jest największym wygranym tego trendu - dzięki ładnym filtrom dostępnym za darmo firma zdobyła tysiące zdjęć, w tym prywatnych - z wakacji, fotografii dzieci, miejsc pracy, wydarzeń publicznych. Ale tam, gdzie amerykański big tech zyskuje, amerykańska administracja traci. Najpierw przez USA przetoczyła się SignalGate, gdy okazało się, że wysocy rangą urzędnicy planują atak militarny na buntowników Huti w Jemenie w... komercyjnie dostępnym komunikatorze. Co więcej, do tajnego czatu, na którym omawiano szczegóły ataku, rodzaje broni i harmonogram, dodano dziennikarza, redaktora naczelnego magazynu "The Atlantic". To on ujawnił niefrasobliwe podejście administracji Trumpa do tajemnic państwowych. I fakt, że niektórzy z nich atak komentowali przez emoji. Do tego spadające notowania Elona Muska przebiły już poziom podłogi. Jego zaangażowanie w politykę jest oceniane negatywnie przez zdecydowaną większość mieszkańców USA. Przez Stany przetoczyła się zresztą kolejna fala protestów przeciwko miliarderowi i jego DOGE. Całą tę niechęć widać w wynikach biznesowych. Akcje Tesli są o połowę tańsze niż w grudniu, a jej salony są atakowane. Sam Musk wchodzi właśnie w spór z drugim najbogatszym Europejczykiem o ziemię kluczową do dalszego rozwoju biznesu. To właśnie tematy, które omawiamy w tym odcinku Techstorii Light. NA SKRÓTY: 02:00 Problemy Muska oraz jego Tesli 13:55 SignalGate 26:37 Ghiblizacja Chata GPT ŹRÓDŁA: O badaniu opinii na temat Muska: https://www.newsweek.com/elon-musk-approval-rating-polls-2049947 O protestach wobec Tesli: https://edition.cnn.com/2025/03/29/business/tesla-takedown-elon-musk-doge/index.html Elon Musk o przejęciu X przez xAI: https://x.com/elonmusk/status/1905731750275510312 Komunikat o zablokowaniu Signala w Rosji: https://www.rbc.ru/technology_and_media/09/08/2024/66b63e2b9a79473edea67c18 "Ghiblioteka. Nieoficjalny przewodnik po świecie filmów studia Ghibli", Michael Leader, Wydawnictwo WABSee omnystudio.com/listener for privacy information.

  --------  

  38:11

Więcej Technologia podcastów

Trendy w podcaście Technologia

O Techstorie - rozmowy o technologiach