Filozofia jest dla dziewczyn

• Radość pracy i trudności z odpoczynkiem

  Wraz z dr Katarzyną Kasią rozmawiamy dziś o odpoczynku oraz pracy, bo działając intensywnie na wielu frontach kultury, poczułyśmy zmęczenie. Zastanawiamy się, czy filozofowie w ogóle potrafią odpoczywać oraz przyglądamy się trudnościom z odpoczynkiem w naszej kulturze zakręcenia, ale i w zderzeniu z schopenhauerowską wizją świata jako woli (i przedstawienia). Woli życia, naturalnego pędu do rozwoju zawartego w każdej żywej istocie. Nie mamy wątpliwości, że zwierzę-człowiek robi jednak za dużo naraz i dobrze jest umieć czasem wyjść z biegu zdarzeń, by zobaczyć swoją sytuację i swoje powołanie, czyli jakby powiedział Sokrates, swoje arete, spełnienie wrodzonego potencjału. Jeśli je rozpoznamy i za nim pójdziemy, to ten rodzaj pracy może wcale nie będzie nas tak męczyć? Na drodze ku zasłużonemu odpoczynkowi odwiedzamy Karola Marksa, który mówi nam, że najbardziej własna jest nasza praca, ale niestety zabierają nam ją kapitalistyczni „właściciele środków produkcji”, których dziś szybciej nazwalibyśmy „technofeudałami” (patrz: „Technofeudalizm” Yanisa Varoufakisa). Przytulamy się więc na chwilę do Bertranda Russella, by wraz z nim głosić „Pochwałę lenistwa”, czyli stary koncept vita contemplativa, brzmiący dziś z ducha anarchistycznie. A na koniec zachęcamy do chwilowych wakacji od publicznego wizerunku i od oddawania technofeudałom naszych treści. – Nie zastanawiać się nad tym, co myślą o nas inni i jak nas widzą, może być naprawdę relaksujące – mówi Kasia.Podcastu „Filozofia jest dla dziewczyn” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

  --------  

  45:21
• Między brakiem a nadmiarem

  W tym odcinku Katarzyna Kasia i Anna Sańczuk obserwują bój umiaru z przesytem. Przyglądają się kondycji współczesnego człowieka zawieszonego nieustannie między brakiem a nadmiarem. Wychodzą z peerelowskiego dzieciństwa obfitującego głównie w ocet na półkach i kolejki po zimowe buty, by wkroczyć we współczesny kapitalizm z jego rozszalałym konsumpcjonizmem i przeżarciem (gdy tymczasem druga połowa ludzkości nadal umiera z głodu i braku). Zapraszają też do dyskusji stałych towarzyszy: od Platona i Deotymy z Mantinei, przez starożytnego hipsterskiego minimalistę na rzymskim tronie – Marka Aureliusza, aż po naszego współczesnego rodaka, profesora Zygmunta Baumana, który w 2011 roku, na Europejskim Kongresie Kultury we Wrocławiu, mówił: „To już nie jest społeczeństwo obywatelskie, to jest społeczeństwo konsumenckie”. Anna Sańczuk razem z doktoressą Kasią przyglądają się konsekwencjom nadmiaru w naszym życiu (także nadmiaru bodźców i stymulantów), śmieciom wokół nas i w nas oraz skupiają naszą uwagę na... uwadze. Bo to właśnie o naszą rozpraszaną nieustannie uwagę walczy współczesny konsumpcyjny świat. Podcastu „Filozofia jest dla dziewczyn” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

  --------  

  49:45
• Wojna i pokój (i życie pomiędzy)

  Róbmy wojnę, nie pokój. To brzmi jak najbardziej adekwatne hasło współczesności. Wojna wciąż wraca jako nieusuwalna (chyba) potrzeba gatunku ludzkiego i nie jest łatwo z tym żyć dzieciom kilkudziesięciu lat pokoju. A co filozofia na to? Otóż filozofowie od początku mówili, że wojna jest w nas, to my jesteśmy wojną. Przyglądamy się nurtom filozofii harmonii i filozofii opartej na myśleniu dialektycznym. Opowiadamy o jesiennej wyprawie do wojennego Kijowa, o tym, jak się oddzielamy od wojny, żeby tego boleśnie nie przeżywać. Znowu wpada nasz drogi, mądry Erazm z Rotterdamu („Pochwała głupoty”), który powiada, że nie ma nic głupszego od wojny, dużo czasu spędzają z nami Jean-Jacques Rousseau, który wierzy w przyrodzoną dobroć „dzikusa” i zło idące za cywilizacją, ale sporo czasu spędza też z nami Thomas Hobbes. On rozważa z kolei konstrukcję państwa jako struktury, która zdejmuje z nas przymus przemocy wobec innego i ma zapewnić bezpieczeństwo (czymkolwiek ono jest). Zastanawiamy się też nad tym, czy przypadkiem wojna nie sprawia nam, ludzkości, jakiejś dziwnej przyjemności (bo dlaczego byśmy to sobie ciągle robili, ha?). Krótko mówiąc: pokój to przelotna ulga, a wojna nigdy nie jest daleko, ona jest tu, tu, tu.Podcastu „Filozofia jest dla dziewczyn” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

  --------  

  52:19
• O prawdzie w czasach fake newsów

  W tym odcinku podcastu „Filozofia jest dla dziewczyn” tematem będzie prawda. Według Katarzyny Kasi, „prawda ma przerąbane”, ale i tak pochylamy się nad nią i szukamy filozoficznych ścieżek do prawdy prawdziwej w świecie fejków i ściem. Odwiedzają nas w tym odcinku, m.in.: Platon i jego triada Dobro-Piękno-Prawda, Erazm z Rotterdamu z „Pochwałą głupoty”, Fryderyk Nietzsche, który mówi, że „nie ma faktów, są tylko interpretacje”, oraz Alfred Tarski ze szkoły lwowsko-warszawskiej, który opowiada o prawdzie wyrażanej w języku. Prawda nas wyzwoli, ale to nie znaczy, że nie będzie bolało.

  --------  

  1:03:32
• O moralności według Marii Ossowskiej

  Prowadzony w duecie podcast „Filozofia jest dla dziewczyn” Anny Sańczuk i dr Katarzyny Kasi powraca z trzecim sezonem rozmów o życiu z filozofią w tle. Bohaterką tego odcinka jest Maria Jadwiga Ossowska – obdarzona ostrym jak brzytwa umysłem etyczka i światowa pionierka teorii moralności, przyjaciółka Bertranda Russella, autorka „Podstaw nauki o moralności” i „Wzoru obywatela w ustroju demokratycznym”. Jedna z pierwszych filozofek, która tak mocno zaistniała w ściśle męskim gronie akademików, zamiast spełnić się jako pani domu o idealnych manierach, do czego szykowała ją ziemiańska rodzina, zbuntowała się i została naukowczynią, ulubioną uczennicą prof. Tadeusza Kotarbińskiego, nauczycielką pokolenia Leszka Kołakowskiego, a przede wszystkim badaczką systemów moralności. Autorki podcastu przyglądają się „lifestyle’owi filozofów”, w tym samej Marii, i sposobowi na zaistnienie kobiety w tej męskiej dziedzinie. Rozmawiają, m.in. o „kodeksie etycznym” współczesnych polityków, o tym, do czego potrzebna nam moralność, i czym rożni się ona np. od taktu oraz dlaczego żyjemy w czasach egoizmu. Podcastu „Filozofia jest dla dziewczyn” możesz posłuchać na platformach Spotify, Apple Podcasts oraz YouTube.

  --------  

  56:19

Więcej Nauka podcastów

Trendy w podcaście Nauka

O Filozofia jest dla dziewczyn