
#164 Boska komedia w muzyce
12.12.2025 | 1 godz. 1 min.
Boska komedia w równym stopniu kompozytorów fascynowała, co przerażała ogromem swego rozmachu. Wielu z nich jednak potraktowało ją jak wyzwanie. Romantycy zwracali uwagę na szokująco brutalne opisy mąk piekielnych i namiętności, pozornie ujarzmione żelaznymi przepisami kodeksu moralnego. W Dante Alighierim widzieli samych siebie – genialnych poetów, którym talent zapewnił bilet do poznania tego, co wykracza poza granice naszego świata. Moderniści byli dużo skromniejsi – szukali słanych punktów, podważali hierarchiczny porządek, dostrzegli przewrotność narzuconych siłą zasad moralnych. Wreszcie kompozytorzy naszego wieku poszukiwali na kartach tego arcydzieła ironii, sugerując poniekąd, że piekło to nie zaświaty. Piekło jest w nas samych. O próbie przekładu Boskiej komedii na mowę dźwięków opowiadam w najnowszym odcinku. Zapraszam bardzo serdecznie!Muzyka, o której mowa w odcinku:F. Liszt, „Symfonia dantejska” (Netherlands PhilharmonicOrchestra, Netherlands Philharmonic Orchestra, dyr. Hartmut Haenchen)F. Liszt, „Après une lecture du Dante: Fantasia quasi Sonata”(fort. Michaił Pletniow)P. Czajkowski, „Francesca da Rimini” (Filharmonia Leningradzkadyr. Jewgienij Mrawiński)S. Rachmaninow, „Francesca da Rimini” (inscenizacja z TeatroColon, z angielskimi napisami)G. Puccini, „Gianni Schicchi” (tradycyjna inscenizacja z LaScali, z angielskimi napisami)L. Andriessen, „La Commedia” (Dutch National Opera)Jeśli chcesz stać się jednym z nich i wspierać pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, odwiedź mój profil w serwisie Patronite.pl.Jeśli odcinek Ci się podobał, postaw mi wirtualną kawę! Bez niej pracować nad audycjami nie sposób! Zrobisz to w serwisie Buycoffee.to.Szafa Melomana to pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, tworzony przez dziennikarza Mateusza Ciupkę. To fascynujące historie kompozytorów, wykonawców i utworów, zawsze wzbogacone o liczne konteksty historyczne i kulturowe. Nowe odcinki w co drugi piątek na popularnych platformach podcastowych.Mateusz Ciupka – publicysta muzyczny, autor Szafy Melomana, pierwszego polskiego niezależnego podcastu o muzyce klasycznej, redaktor w magazynie Ruch Muzyczny. Pracował w Operze Krakowskiej, współpracował m.in. z Krakowskim Biurem Festiwalowym, Filharmonią Narodową i Filharmonią Śląską, publikował w „Ruchu Muzycznym”, „Dwutygodniku” i magazynie „Glissando”. Przeprowadził rozmowy m.in. z Garrickiem Ohlssonem, Masaakim Suzukim, Ermonelą Jaho i Giovannim Antoninim. Jest autorem Małej Monografii Romualda Twardowskiego, wydanej nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w 2023 roku. Mieszka i pracuje w Pradze, w Czechach.

#163 Wariacje Goldbergowskie
06.11.2025 | 1 godz. 37 min.
„Bach powierzył swoje cenne myśli fortepianowi: temuż osławionemu, nieodzownemu, obejmującemu wszystkie instrumenty. Nowsze czasy przywłaszczyły sobie zarówno instrument, jak i mistrza z narastającym zainteresowaniem i zrozumieniem; obydwaj stają się tym bardziej ożywieni, im dalej i głębiej się w nich wnika. Odmłodzony fortepian zrodził ponownie mistrza fortepianu i zostawił nam tylko pozornie przestarzałe formy, które odkrywają duszę wielkiego człowieka”– napisał Ferruccio Busoni we wstępie do edycji dzieł wszystkich Bacha pod swoją redakcją. Jakkolwiek ten hołd brzmi romantycznie, jest w nim coś, co pasuje do „Wariacji Goldbergowskich” BWV 988 – cyklu, który gdyby nie ów odmłodzony fortepian oraz nowatorska interpretacja Glenna Goulda jeszcze długo szukałby drogi do serc słuchaczy. Aria i 30 wariacji – traktat teologiczny, czy wprawki klawiszowe? Uniwersalna opowieść o ludzkim losie, czy intelektualna igraszka mistrza polifonii? Na te i wiele innych pytań poszukamy odpowiedzi w najnowszym odcinku. Zapraszam bardzo serdecznie!W odcinku wykorzystałem nagranie „Wariacji”, którego dokonała Kimiko Ishizaka w ramach projektu „Open Goldberg Variations” w 2012 r. (fortepian: Bösendorfer 290 Imperial)Zdjęcie na okładce: Rekonstrukcja twarzy Bacha, Wilhelm His i Carl Seffner (1895)Podcast powstał dzięki Mecenasom Szafy Melomana. Jeśli chcesz stać się jednym z nich i wspierać pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, odwiedź mój profil w serwisie Patronite.pl.Jeśli odcinek Ci się podobał, postaw mi wirtualną kawę! Bez niej pracować nad audycjami nie sposób! Zrobisz to w serwisie Buycoffee.to.Szafa Melomana to pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, tworzony przez dziennikarza Mateusza Ciupkę. To fascynujące historie kompozytorów, wykonawców i utworów, zawsze wzbogacone o liczne konteksty historyczne i kulturowe. Nowe odcinki w co drugi piątek na popularnych platformach podcastowych.Mateusz Ciupka – publicysta muzyczny, autor Szafy Melomana, pierwszego polskiego niezależnego podcastu o muzyce klasycznej, redaktor w magazynie Ruch Muzyczny. Pracował w Operze Krakowskiej, współpracował m.in. z Krakowskim Biurem Festiwalowym, Filharmonią Narodową i Filharmonią Śląską, publikował w „Ruchu Muzycznym”, „Dwutygodniku” i magazynie „Glissando”. Przeprowadził rozmowy m.in. z Garrickiem Ohlssonem, Masaakim Suzukim, Ermonelą Jaho i Giovannim Antoninim. Jest autorem Małej Monografii Romualda Twardowskiego, wydanej nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w 2023 roku. Mieszka i pracuje w Pradze, w Czechach.

XIX Konkurs Chopinowski. Podsumowanie finału [LIVE]
21.10.2025 | 1 godz. 23 min.
Gorzki to był finał, gdy wygrywa ten, który był skazany na sukces, bo przecież Eric Lu już jest gwiazdą, już ma prestiżowy kontrakt płytowy, zdobywa największe sale koncertowe na świecie. Z drugiej jednak strony trudno powiedzieć, by na wysokie miejsce nie zasługiwał. Czy koniecznie na pierwsze? Ale to przecież nie skandal, co najwyżej sensacja – drugi raz złoto dla Amerykanów, trzeci raz wygrał „Koncert f-moll” i bodaj pierwszy raz laureat poprawił wynik na Konkursie Chopinowskim. Sensacyjne jest też to, jak wielu mamy w tym finale pianistów-introwertyków! Od lat już nie jest tak, że Konkurs to tylko tryumfator – cała stawka finalistów wpadła zapewne w oko organizatorom życia muzycznego na świecie. Tak naprawdę od pierwszej lokaty „w dół” robi się ciekawie i o wielu tych artystach jeszcze usłyszymy. W tym względzie wyroki jury były co najmniej zaskakujące (co z Davidem Khrikulim i Miyu Shindo?), a najbardziej kontrowersyjna wydaje się nagroda za najlepsze wykonanie poloneza. O tym wszystkim opowiadam w ostatnim odcinku LIVE podsumowującym XIX Konkurs Chopinowski. Zapraszam do słuchania!PS. Wrzucam to podsumowanie tak, jak zostało powiedziane, z różnymi wpadkami. Ktoś zwrócił mi uwagę, że powiedziałem, że Khrikuli nie zagrał żadnej sonaty. To oczywista nieprawda, sonata była punktem obowiązkowym, a chodziło mi oczywiście o balladę – mówiłem to w kontekście nagrody za jej najlepsze wykonanie, która przypadła Adamowi Kałduńskiemu. PPS. Druga poprawka - powiedziałem w podsumowaniu, że drugi raz wygrał "Koncert f-moll" - to częściowa prawda, bo drugi raz po wojnie. I Konkurs Chopinowski w 1927 r. wygrał Lew Oborin właśnie grając to dzieło. Na okładce Eric Lu, fot. Krzysztof Szlęzak/NIFCPodcast powstał dzięki Mecenasom Szafy Melomana. Jeśli chcesz stać się jednym z nich i wspierać pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, odwiedź mój profil w serwisie Patronite.pl.Jeśli odcinek Ci się podobał, postaw mi wirtualną kawę! Bez niej pracować nad audycjami nie sposób! Zrobisz to w serwisie Buycoffee.to.Szafa Melomana to pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, tworzony przez dziennikarza Mateusza Ciupkę. To fascynujące historie kompozytorów, wykonawców i utworów, zawsze wzbogacone o liczne konteksty historyczne i kulturowe. Nowe odcinki w co drugi piątek na popularnych platformach podcastowych.Mateusz Ciupka – publicysta muzyczny, autor Szafy Melomana, pierwszego polskiego niezależnego podcastu o muzyce klasycznej, redaktor w magazynie Ruch Muzyczny. Pracował w Operze Krakowskiej, współpracował m.in. z Krakowskim Biurem Festiwalowym, Filharmonią Narodową i Filharmonią Śląską, publikował w „Ruchu Muzycznym”, „Dwutygodniku” i magazynie „Glissando”. Przeprowadził rozmowy m.in. z Garrickiem Ohlssonem, Masaakim Suzukim, Ermonelą Jaho i Giovannim Antoninim. Jest autorem Małej Monografii Romualda Twardowskiego, wydanej nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w 2023 roku. Mieszka i pracuje w Pradze, w Czechach.

XIX Konkurs Chopinowski. Podsumowanie III etapu [LIVE]
17.10.2025 | 1 godz. 16 min.
Czas najwyższy pogodzić się z subiektywnym odbiorem sztuki, nawet jeśli jego konsekwencjami są wyroki Konkursowe, których nie akceptujemy. Jury, podobnie jak krytycy i zwykli słuchacze mają prawo do własnej oceny, która może całkowicie rozmijać się z naszymi oczekiwaniami. Jednak my możemy uhonorować artystów naszą uwagą i zaangażowaniem w ich działalność. A to dalece wykracza poza ramy Konkursu. W Szafie podsumowujemy III etap i jedenastkę finalistów bez nerwów, inby i oburzeń, za to z szacunkiem dla artystów. Analizujemy proces oceniania, przyglądamy się uczestnikom i przygotowujemy na wielki finał. Zapraszam do słuchania podsumowania półfinału XIX Konkursu Chopinowskiego, które – jak zwykle – odbyło się w formie odcinka #LIVE. Na okładce Zitong Wang, fot. Wojciech Grzędziński/NIFCPodcast powstał dzięki Mecenasom Szafy Melomana. Jeśli chcesz stać się jednym z nich i wspierać pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, odwiedź mój profil w serwisie Patronite.pl.Jeśli odcinek Ci się podobał, postaw mi wirtualną kawę! Bez niej pracować nad audycjami nie sposób! Zrobisz to w serwisie Buycoffee.to.Szafa Melomana to pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, tworzony przez dziennikarza Mateusza Ciupkę. To fascynujące historie kompozytorów, wykonawców i utworów, zawsze wzbogacone o liczne konteksty historyczne i kulturowe. Nowe odcinki w co drugi piątek na popularnych platformach podcastowych.Mateusz Ciupka – publicysta muzyczny, autor Szafy Melomana, pierwszego polskiego niezależnego podcastu o muzyce klasycznej, redaktor w magazynie Ruch Muzyczny. Pracował w Operze Krakowskiej, współpracował m.in. z Krakowskim Biurem Festiwalowym, Filharmonią Narodową i Filharmonią Śląską, publikował w „Ruchu Muzycznym”, „Dwutygodniku” i magazynie „Glissando”. Przeprowadził rozmowy m.in. z Garrickiem Ohlssonem, Masaakim Suzukim, Ermonelą Jaho i Giovannim Antoninim. Jest autorem Małej Monografii Romualda Twardowskiego, wydanej nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w 2023 roku. Mieszka i pracuje w Pradze, w Czechach.

XIX Konkurs Chopinowski. Podsumowanie II etapu [LIVE]
13.10.2025 | 1 godz. 17 min.
Czy wypowiedź Krzysztofa Jabłońskiego to zapiski z galaktyki dziaderstwa, czy może trochę racji w niej jest? Czy słusznie napisał Jan Tomasz Adamus, że w Konkursie Chopinowskim jest coś z „populistycznego spektaklu dla mas” i czy jego uwagi nie mają punktów stycznych z wypowiedzią Jabłońskiego? Wreszcie – oczywiście! – omówienie wyników II etapu, radości i smutki, żale i satysfakcje oraz moja skromna rada, jak śledzić Konkurs, by nie mieć złamanego serca i nie zniechęcić się do muzyki. Zapraszam do posłuchania podsumowania II etapu XIX Konkursu Chopinowskiego, które odbyło się w formie odcinka #LIVE. Na okładce William Yang, fot. Krzysztof Szlęzak/NIFCPodcast powstał dzięki Mecenasom Szafy Melomana. Jeśli chcesz stać się jednym z nich i wspierać pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, odwiedź mój profil w serwisie Patronite.pl.Jeśli odcinek Ci się podobał, postaw mi wirtualną kawę! Bez niej pracować nad audycjami nie sposób! Zrobisz to w serwisie Buycoffee.to.Szafa Melomana to pierwszy polski podcast o muzyce klasycznej, tworzony przez dziennikarza Mateusza Ciupkę. To fascynujące historie kompozytorów, wykonawców i utworów, zawsze wzbogacone o liczne konteksty historyczne i kulturowe. Nowe odcinki w co drugi piątek na popularnych platformach podcastowych.Mateusz Ciupka – publicysta muzyczny, autor Szafy Melomana, pierwszego polskiego niezależnego podcastu o muzyce klasycznej, redaktor w magazynie Ruch Muzyczny. Pracował w Operze Krakowskiej, współpracował m.in. z Krakowskim Biurem Festiwalowym, Filharmonią Narodową i Filharmonią Śląską, publikował w „Ruchu Muzycznym”, „Dwutygodniku” i magazynie „Glissando”. Przeprowadził rozmowy m.in. z Garrickiem Ohlssonem, Masaakim Suzukim, Ermonelą Jaho i Giovannim Antoninim. Jest autorem Małej Monografii Romualda Twardowskiego, wydanej nakładem Polskiego Wydawnictwa Muzycznego w 2023 roku. Mieszka i pracuje w Pradze, w Czechach.



Szafa Melomana