Wielkie rozczarowanie czyli dlaczego powstała Solidarność | Marcin Zaremba | 042
🎙️ Czy kryzys może wywołać rewolucję? Co doprowadziło do powstania Solidarności i dlaczego lato 1980 roku było momentem, w którym Polacy przestali się bać?W najnowszym odcinku podcastu ŚCWiS – z okazji 45. rocznicy narodzin Solidarności – rozmawiamy z prof. Marcinem Zarembą, historykiem i autorem książki Wielkie rozczarowanie. Geneza rewolucji Solidarności, który objaśnia, jak dekada gierkowskiej stabilizacji zamieniła się w społeczną frustrację, a PRL-owska codzienność zaczęła kruszyć się od środka.📻 Jakie procesy społeczne doprowadziły do tego, że Polacy – z dnia na dzień – przestali się bać? I co mówi nam to o naturze społecznych rewolucji?Rozmowę prowadzą Aneta Kuberska i Sylwester Strzałkowski ze Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności.🛠️ Słuchajcie z okazji 45 lat Solidarności – i dajcie znać, co dla Was znaczy to słowo dziś.📬 Zasubskrybujcie nasz podcast, żeby nie przegapić kolejnych odcinków!
--------
45:37
--------
45:37
Wybory bez wyboru – jak głosowało się w PRL? | Adam Dziuba | 041
🎙️ Jak wyglądały wybory w PRL? Kogo można było wybierać? I dlaczego kartka wyborcza miała więcej wspólnego z lojalnością niż z demokracją?W najnowszym odcinku podcastu ŚCWiS – publikowanym nieprzypadkowo tuż przed I turą wyborów prezydenckich w Polsce – cofamy się do czasów, gdy wybory były bardziej rytuałem niż rzeczywistym głosowaniem.🗳️ O tym, jak naprawdę wyglądał „wybór” w PRL, opowiada dr hab. Adam Dziuba z IPN Katowice, a rozmowę prowadzą Aneta Kuberska i Sylwester Strzałkowski z Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności.📅 Słuchajcie, zanim wrzucicie swoją kartkę do urny!📬 Zasubskrybuj nasz podcast, żeby nie przegapić kolejnych odcinków i daj znać w komentarzu, czy pamiętasz jeszcze wybory z czasów, gdy wynik znała nawet twoja babcia zanim poszła głosować?
--------
24:11
--------
24:11
W PRL 1 maja każdy musiał świętować. Dlaczego? | Bogusław Tracz | 040
W najnowszym odcinku podcastu Śląskiego Centrum Wolności i Solidarności przyglądamy się historii obchodów 1 Maja – Święta Pracy – w Polsce międzywojennej i w czasach PRL. Naszym gościem jest dr Bogusław Tracz z katowickiego oddziału Instytutu Pamięci Narodowej, który w rozmowie z Anetą Kuberską i Sylwestrem Strzałkowskim opowiada o społecznych i politycznych kontekstach tego święta. Jak wyglądały pochody i manifestacje organizowane przez związki zawodowe, PPS czy komunistów przed wojną? W jaki sposób władze PRL przekształciły 1 Maja w jedno z najważniejszych wydarzeń propagandowych w kalendarzu państwowym? I czy Święto Pracy miało dla ludzi realne znaczenie, czy było tylko obowiązkiem? Zapraszamy do słuchania!
--------
33:55
--------
33:55
Dlaczego śląscy policjanci stali się ofiarami Zbrodni Katyńskiej? | Grzegorz Grześkowiak | 039
Wrzesień 1939 r. Dwa dni po napaści Niemiec na Polskę funkcjonariusze Policji Województwa Śląskiego otrzymują rozkaz przeniesienia się ze Śląska na wschodnie tereny II Rzeczypospolitej. Wkrótce dostają się do sowieckiej niewoli,zostają osadzeni w obozie w Ostaszkowie, a parę miesięcy potem giną rozstrzelani przez NKWD w Twerze. Ich zbiorowa mogiła znajduje się w Miednoje, gdzie pochowano w sumie ponad 6300 jeńców ostaszkowskiego obozu. Ofiarami zbrodni katyńskiej stało się ponad 1200 śląskich policjantów.Dlaczego nocą 2/3 września 1939 r. wyjechali ze Śląska? W jakich warunkach byli przetrzymywani w zabudowaniach zlikwidowanego klasztoru prawosławnego w Ostaszkowie? Co wiemy o ostatnich chwilach ich życia i miejscu, w którym ginęli – piwnicy ośrodka NKWD w Twerze (który wtedy nosił nazwę Kalinin)?Na te i wiele innych pytań odpowiada Grzegorz Grześkowiak, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia „Rodzina Policyjna 1939 r.” z siedzibą w Katowicach.
--------
31:24
--------
31:24
O śląskich migracjach i górniczej tożsamości | Sebastian Rosenbaum, Bogusław Tracz, Dariusz Węgrzyn | 038
„Temat migracji z i na Górny Śląsk jest fascynującym tematem, wyjątkowym w skali europejskiej.”„Nie ma takiego drugiego regionu w Polsce, może poza Warszawą, gdzie przez 45 lat, a i po dziś, byłyby tak wielkie migracje ludności.”Tak mówili goście spotkania w Śląskim Centrum Wolności i Solidarności (13 marca 2025 r.), które było poświęcone dwóm nowym publikacjom ŚCWiS „Wokół górniczej tożsamości” i „Tam i (niekiedy) z powrotem. Migracje a tożsamość na Górnym Śląsku”. W tym odcinku Podcastu ŚCWiS prezentujemy nagranie tego wieczoru, w którym uczestniczyli: dr Dariusz Węgrzyn (ŚCWiS), dr Sebastian Rosenbaum (IPN Katowice), dr Bogusław Tracz (IPN Katowice).
Polska