Kłamstwo na serio: Mity manipulacje i dezinformacja w narracjach historycznych. Pan Mateusz Jasik i dr Jan Szkudliński
W Muzeum II Wojny Świtowej w Gdańsku można oglądać wystawę „Fake for Real. Historia fałszerstw i falsyfikatów” przygotowaną przez Dom Historii Europejskiej w Brukseli. Porusza ona zagadnienie używania dezinformacji, mistyfikacji, fałszerstw i kamuflażu w prowadzeniu wojny i w polityce. Przykładem takich udanych działań aliantów były zabiegi, aby zmylić III Rzeszę odnośnie do planowanego lądowania w Normandii w 1944 r. Innym przykładem sprawnej mistyfikacji opartej na teorii spiskowej są „Protokoły Mędrców Syjonu”. Ten fałszywy dokument powstały na zamówienie carskiej Ochrany mówił o rzekomym spisku żydowskim dążącym do przejęcia władzy nad światem.Jeszcze innym zagadnieniem, o którym dyskutują rozmówcy, są mity historyczne, które w prosty sposób tłumaczą rzeczywistość. Wiele z nich narosło zwłaszcza wokół kampanii polskiej 1939 r., np. szarża polskiej kawalerii na niemieckie czołgi czy mit zmotoryzowanego i zmechanizowanego Wehrmachtu. Inne mity z kolei – mimo usilnych zabiegów propagandy komunistycznej w Polsce – nigdy się nie przyjęły (kłamstwo katyńskie, mit polsko-radzieckiego braterstwa broni), ponieważ stały w jawnej sprzecznością z pamięcią poprzednich pokoleń.Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia rozmowy z dr. Janem Szkudlińskim i Mateuszem Jasikiem, historykami z Muzeum II Wojny Światowej.#historiabezkitu Zapraszamy do wsparcia naszej działalności poprzez serwisy: Patronite.pl/historiabezkitu.pl czyBuycoffee.to/historiabezkituZajrzyjcie również na naszą stronę internetową: https://historiabezkitu.pl
--------
53:14
--------
53:14
Górny Śląsk w drodze do nowoczesności. Między rewolucją przemysłową a emancypacją narodową. Prof. Ryszard Kaczmarek
Historyczne granice Górnego Śląska zmieniały się w czasie i przestrzeni. W ciągu wieków region wchodził w skład różnych tworów państwowych – Polski, Czech, Austrii, a także Niemiec. Zdaniem rozmówcy trzy elementy określają historycznie ten region: etniczność językowa, katolicyzm, a także modernizacja tego regionu poprzez przemysł – jako pomysł na jego rozwój, który pojawił się w czasach pruskich. Wzmocnienie poczucia tożsamości narodowej wśród mieszkańców Górnego Śląska zapoczątkowała Wiosna Ludów w 1848 r. Dla kształtowania się odrębnej świadomości na przestrzeni kilkudziesięciu lat ważną rolę odegrali działacze społeczni w osobach ks. Józefa Szafranka, Karola Miarki (wydawca największej polskiej gazety na Górnym Śląsku do I wojny światowej), a także Adama Napieralskiego. Nowoczesny polski nacjonalizm pojawił się na Górnym Śląsku na początku XX w. Reprezentował go Wojciech Korfanty, który kładł nacisk na interesy Polaków jako narodu politycznego w parlamencie rzeszy niemieckiej. Okres I wojny przyczynił się do pauperyzacja Górnoślązaków – szczególnie warstwy robotników. Oprócz znacznych strat ludzkich, kryzys gospodarczy sprawił, że perspektywa przynależności do odradzającego się państwa polskiego stała się nagle atrakcyjna dla mieszkańców tego regionu.Na mocy traktatu wersalskiego przynależność Górnego Śląska – albo do państwa niemieckiego, albo polskiego – miał rozstrzygnąć plebiscyt. Za Polską opowiedziało się 40 proc. głosujących, podczas gdy za Niemcami 60 proc. Plebiscyt został poprzedzony wybuchem dwóch powstań śląskich. Podczas gdy do pierwszego w sierpniu 1919 r. doszło spontanicznie i nawet Wojciech Korfanty był jemu przeciwny, drugie w sierpniu 1920 r. zostało dobrze przygotowane i osiągnęło zamierzone cele. Polacy w warunkach konspiracyjnych zaczęli budować własną siłę zbrojną – Polską Organizację Wojskową Górnego Śląska. Trzecie powstanie, które wybuchło po już po plebiscycie w maju 1921 r. również zakończyło się sukcesem.Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia rozmowy z prof. Ryszardem Kaczmarkiem, wicedyrektorem Biblioteki Śląskiej i historykiem z Uniwersytetu Śląskiego, autorem wielu prac o dziejach Górnego Śląska.#historiabezkitu Zapraszamy do wsparcia naszej działalności poprzez serwisy: Patronite.pl/historiabezkitu.pl czyBuycoffee.to/historiabezkituZajrzyjcie również na naszą stronę internetową: https://historiabezkitu.pl
--------
1:39:57
--------
1:39:57
Pomorzanie w Wehrmachcie. Wokół wystawy "Nasi chłopcy". Prof. Cezary Obracht-Prondzyński
11 lipca 2025 r. w Muzeum Gdańska otwarto wystawę „Nasi chłopcy. Mieszkańcy Pomorza Gdańskiego w armii III Rzeszy”. Niemal natychmiast spotkała się ona z ostrym potępieniem ze strony polityków prawicy, w tym prezydenta Andrzeja Dudy, a wicepremier Kosiniak Kamysz napisał, że wystawa nie służy polskiej polityce pamięci”. Jego zdaniem „nasi chłopcy, żołnierze i cywile, Polacy, bronili Ojczyzny przed nazistowskimi Niemcami do ostatniej kropli krwi. To oni są bohaterami i to im należą się miejsca na wystawach”. Słowa polityków spotkały się z gwałtownym sprzeciwem wielu historyków, muzealników, ale też aktywistów z Pomorza, przede wszystkim jednak dotknęły do żywego potomków żołnierzy Wehrmachtu, siłą wcielonych do służby w obcym mundurze. Było ich prawie 500 tysięcy: Pomorzan, Ślązaków i Wielkopolan (tych ostatnich najmniej). Akt ten poprzedziło przyjęcie przez nich niemieckiej listy narodowościowej – również pod przymusem. Alternatywą była śmierć, obóz koncentracyjny a w najlepszym wypadku deportacja z regionu na poniewierkę. Rozmowa o trudnych wyborach mieszkańców Pomorza w czasie II wojny światowej jest ważnym przyczynkiem do dyskusji o pojmowaniu patriotyzmu. W rozmowie została zarysowana specyfika Pomorza pod okupacją niemiecką, która miała zupełnie odmienny przebieg niż w centralnej Polsce. Przede wszystkim jednak padają ważne pytania o to jakiej Polski chcemy, jaka ma być polskość i kto ma decydować, kto jest dobrym Polakiem. Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia rozmowy z prof. Cezarym Obrachtem-Prondzyńskim, historykiem i socjologiem z Uniwersytetu Gdańskiego, prezesem Instytutu Kaszubskiego.#historiabezkitu Zapraszamy do wsparcia naszej działalności poprzez serwisy: Patronite.pl/historiabezkitu.pl czyBuycoffee.to/historiabezkituZajrzyjcie również na naszą stronę internetową: https://historiabezkitu.pl
--------
1:24:24
--------
1:24:24
Naród w zdrowotnej zapaści. Polska pod okupacją 1939-1945. Dr Rafał Halik
W czasie II wojny światowej polska medycyna straciła prawie 40 proc. personelu lekarskiego. Dużą jego część stanowili lekarze żydowskiego pochodzenia. Pod okupacją niemiecką medycy mogli kształcić się jedynie w ramach systemu tajnego nauczania. Wszystkie wyższe uczelnie Niemcy zamknęli. Pozwolono działać tylko zawodowym szkołom medycznych. Pod względem opieki zdrowotnej najtrudniejsza sytuacja panowała na ziemiach wcielonych do III Rzeszy. Mimo że mieszkańcy II RP zostali włączeni w system niemieckiej opieki zdrowotnej i płacili składki, to de facto z powodu polityki rasowej byli z niej wykluczeni. W Generalnym Gubernatorstwie sytuacja przedstawiała się nieco lepiej. Zachowano ubezpieczenia zdrowotne, funkcjonowały polskie szpitale, ale wprowadzono do nich niemieckie zarządy. Uniemożliwiano dostęp do szczepień zdrowotnych. Wszelkie elementy ograniczania dostępu do opieki zdrowotnej składały się na politykę wyniszczania Polaków. W dramatycznej sytuacji znaleźli się pacjenci szpitali psychiatrycznych (uśmiercano ich w ramach Akcji T4 („Aktion T4”), a także mieszkańcy gett. Z kolei pod okupacją sowiecką warunkiem koniecznym do korzystania z opieki medycznej było przyjęcie obywatelstwa ZSRR.Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia rozmowy z dr. Rafałem Halikiem z Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego – Państwowego Zakładu Higieny oraz Uniwersytetu Jagiellońskiego.#historiabezkitu Zapraszamy do wsparcia naszej działalności poprzez serwisy: Patronite.pl/historiabezkitu.pl czyBuycoffee.to/historiabezkituZajrzyjcie również na naszą stronę internetową: https://historiabezkitu.pl
--------
43:45
--------
43:45
Leszek Moczulski - życiorys polityczny. Czasy PRL-u. Krzysztof Król
Leszek Moczulski – zmarły w październiku 2024 r. – należał do barwnych postaci na scenie opozycji demokratycznej w okresie PRL. Pochodził z rodziny o tradycjach pepeesowskich i piłsudczykowskich. W młodości został członkiem Polskiej Partii Robotniczej, a następnie Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej, ale został z niej wykluczony za „odchylenie prawicowo-nacjonalistyczne”. Ukończył prawo i historię na Uniwersytecie Warszawskim, a następnie pracował jako dziennikarz w różnych tytułach prasowych. Miał bliskie kontakty ze środowiskiem akowskim. Działał w Ruchu Obrony Praw Człowieka i Obywatela. Razem z Andrzejem Czumą stał na jego czele jako rzecznik. Napisał wiele książek i tekstów, a wśród nich te najbardziej znane – „Wojna polska 1939” i „Rewolucja bez rewolucji”. Ta ostatnia pozycja wydana w drugim obiegu w 1979 r. przedstawiała drogę do odzyskania niepodległości bez użycia siły. Stała się nieoficjalnym programem Konfederacji Polski Niepodległej założonej 1 września 1979 r. Pierwszej partii o charakterze antykomunistycznym, którą utworzono w tej części Europy w okresie po stalinowskim. Za swoją działalność opozycyjną był represjonowany przez władze PRL. W więzieniu spędził kilka lat.Zapraszamy do wysłuchania i obejrzenia rozmowy z Krzysztofem Królem, politykiem, dziennikarzem, działaczem opozycji demokratycznej, prywatnie zięciem Leszka Moczulskiego.#historiabezkitu Zapraszamy do wsparcia naszej działalności poprzez serwisy: Patronite.pl/historiabezkitu.pl czyBuycoffee.to/historiabezkitu
Popularnonaukowy kanał o historii najnowszej prowadzony przez historyków i nauczycieli.
Jesteśmy grupą historyków, nauczycieli, edukatorów i osób, którym zwyczajnie zależy na przekazywaniu wiedzy o przeszłości uwzględniający różne punkty widzenia i zgodny z regułami warsztatu historycznego. Zamierzamy oddawać głos profesjonalnym, uznanym historykom odpowiedzialnie analizującym przeszłe wydarzenia. Chcemy tworzyć alternatywę zarówno wobec usłużnej wobec władzy historiografii d
Polska