Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl W trakcie naszej rozmowy przyglądamy się historii synodalności w Kościele jako historii struktury sprawowania władzy. Wiele miejsca poświęcamy odnowieniu synodalności, które było jednym z owoców Soboru Watykańskiego Drugiego. Jednak Synod Biskupów powołany po Soborze był tylko strukturą doradczą, a nie realnym uczestnictwem biskupów w sprawowaniu władzy w Kościele. A w praktyce zgromadzenia synodalne stopniowo ewoluowały do formuły czysto ceremonialnej. Papież Franciszek najpierw odnowił i umocnił doradczą rolę synodu biskupów, potem rozszerzył formułę synodu: to już nie jest synod biskupów, ale synod Ludu Bożego. Synod o synodalności jest jednocześnie wprowadzeniem i pierwszą próbą przeprowadzenia synodu w nowej, zmienionej i rozszerzonej formule. Pod koniec rozmowy zastanawiamy się nad aktualną sytuacją i perspektywami implementacji w życiu Kościoła owoców synodu o synodalności, czyli przekształcenia samoświadomości Kościoła w duchu synodalności. Dokumenty: Przemówienie Franciszka na otwarcie II sesji (2.10.2024). https://www.vatican.va/content/francesco/pl/speeches/2024/october/documents/20241002-sinodo-vescovi.html Franciszek. XVI Zwyczajne Zgromadzenie Ogólne Synodu Biskupów, Ku Kościołowi synodalnemu – komunia, uczestnictwo, misja. Dokument końcowy; https://www.synod.va/content/dam/synod/news/2024-10-26_final-document/PL_Documento-finale_241217_092435.pdf List Sekretarza Synodu do biskupów o implementacji Synodu; https://www.synod.va/content/dam/synod/news/2025-03-15_letter_process2028/ENG_Letter_To_the_Bishops_-_implementation_phase_of_the_Synod.pdf Dokument Sekretariatu Synodu "Ścieżki dla fazy implementacyjnej Synodu": https://www.synod.va/content/dam/synod/process/implementation/pathways/250102---ITA-Tracce-per-la-fase-attuativa.pdf Wywiad z Leonem XIV; https://www.youtube.com/watch?v=QK_zn8Yqgus Wywiad z siostrą Becquart nt. fazy implementacji; https://www.vaticannews.va/en/vatican-city/news/2025-07/becquart-new-document-promotes-implementation-of-synod.html
--------
52:57
--------
52:57
#43 Teologia o sztucznej inteligencji (Słomka & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl Naszą rozmowę rozpoczynamy od wymiany zdań o tym, jak każdy z nas korzysta z narzędzi AI. Przy okazji odpowiadamy sobie na pytania: Czy AI myśli? Czy AI rozumie? oraz na kilka innych powiązanych z tymi dwoma głównymi pytaniami. Najwięcej czasu poświęcamy omówieniu noty Dykasterii ds. Kultury i Edukacji na temat relacji pomiędzy sztuczną inteligencją a inteligencją ludzką pt. Antiqua et Nova. Przedstawiamy jej treść oraz wskazujemy na to, czego w tym dokumencie zabrakło. Owo wskazywanie braków jest owocem wcześniejszej pracy ks. Grzegorza Strzelczyka: wnikliwej, krytycznej lektury tekstu noty. Pod koniec rozmowy krótko komentujemy artykuł Ilii Delio pt. Too little, too late: The church's inadequate response to AI-human evolution. Ten artykuł jest krytyką przedstawionego w Antiqua et Nova paradygmatu relacji człowiek-AI. My zaś dość zgodnie krytykujemy ten artykuł. W tej naszej rozmowie jest wyjątkowo dużo dygresji i raz po raz ujawniają się mniejsze lub większe różnice zdań. Ale jesteśmy zgodni w kwestii zasadniczej: AI jest tylko narzędziem i co najwyżej symuluje ludzkie myślenie i rozumienie. Nie próbujemy zatem tutaj referować wszystkich wątków i szczegółowych tematów naszej rozmowy. Zapraszamy do jej wysłuchania. Literatura: DYKASTERIA DS. KULTURY I EDUKACJI, ANTIQUA ET NOVA. Nota na temat relacji pomiędzy sztuczną inteligencją a inteligencją ludzką. https://www.ekai.pl/wp-content/uploads/2025/04/PL_Nota-Antiqua-et-nova.pdf Ilia Delio, Too little, too late: The church's inadequate response to AI-human evolution. https://www.ncronline.org/opinion/guest-voices/too-little-too-late-churchs-inadequate-response-ai-human-evolution
--------
1:03:39
--------
1:03:39
#42 pewna książka o Kościele (Kempa & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl Rozmawiamy dziś o nowej książce ks. Grzegorza Strzelczyka „Eklezjologia. Jak Kościół rozumie sam siebie” (WAM, Kraków 2025). Stawiamy pytania o jej zamysł, zręby metody i o niektóre treści. Ks. Grzegorz odpowiada najpierw, jak daleko w historię jego poszukiwań teologicznych sięga geneza tej książki. Potem dzieli się tym, jak sam widzi główne akcenty treściowe, jakie starał się położyć: odkrywanie Bożego objawienia o Kościele w ludzkiej historii, synodalność jako stały element tożsamości kościelnej, teologiczna integracja spojrzenia na sakramenty inicjacji i na sakrament święceń oraz posługi. Zatrzymujemy się przy nietypowym układzie treści: książka zaczyna się bowiem od ujęcia systematycznego, jak dziś Kościół rozumie siebie; dopiero potem zajmuje się danymi biblijnymi i historią doktryny eklezjologicznej. Ks. Grzegorz wyjaśnia ten układ, wskazując szczególnie na potrzebę rozpoznawania w trudnej często i złożonej historii Kościoła i refleksji nad nim tego, co trwałe i co chroni głębię prawdy o Bożych wymiarach Kościoła. Poruszamy też kilka innych szczegółowych wątków, nasuwających się z perspektywy współczesnego „alfabetu” eklezjologii. Mówimy zatem o umiejscowieniu eklezjologii communio, a także o tym, dlaczego odwoływanie się do idei „stanów” w Kościele nie ma teologicznej wartości. W rozmowie pojawia się także kilka innych wątków, wydobytych z omawianej książki. Mamy nadzieję, że ich przedstawienie będzie zachętą do lektury. Omawiana książka dostępna jest tutaj: https://wydawnictwowam.pl/prod.eklezjologia.43524.htm?sku=96679
--------
56:58
--------
56:58
#41 Święcenia i władza w Kościele (Sojka & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl W tym odcinku rozmawiamy o urzędzie duchownym w Kościele: o jego istocie, teologicznych podstawach i różnicach między tradycjami chrześcijańskimi. Zastanawiamy się, czym właściwie jest „urząd” – czy chodzi tylko o głoszenie Słowa i udzielanie sakramentów, czy również o przewodniczenie wspólnocie? Sięgamy do Wyznania Augsburskiego i dokumentów Soboru Trydenckiego, porównując protestanckie i katolickie ujęcia. Analizujemy rolę biskupów, znaczenie ordynacji i pytamy, jak synodalność wpływa na współczesną eklezjologię. Wspólnie przyglądamy się także, jak władza duchowa może (lub nie powinna) łączyć się z władzą świecką. To rozmowa o napięciach, ale i możliwościach – także ekumenicznych.
--------
59:11
--------
59:11
#40 Literatura zamiast teologii? (Madaliński & Strzelczyk)
Informacje o podkaście, odcinkach i autorach: https://teologiazkatowic.pl W czterdziestym odcinku „Teologii z Katowic” zagłębiamy się w relację między literaturą a teologią — pytamy, czym jest kryptoteologia i gdzie dziś rozgrywa się doświadczenie duchowe, jeśli nie w instytucjonalnej religii. Czy Biblia to literatura? Czy Ewangelie są tekstami objawionymi, czy raczej literackimi tropami Logosu? Czy można dziś mówić o obecności Boga w świecie przez tekst? Sięgamy do opowiadania „Pismo Boga” Jorge Luisa Borgesa, przywołujemy „Mityzację Rzeczywistości” Brunona Schulza i zastanawiamy się, co oznacza przemiana Gregora Samsy w przekładzie Łukasza Musiała. Czy to tylko fabuła? A może ukryta przypowieść? Mówimy też o słowie jako medium objawienia, o jego kruchości, przemieniającej sile i o tym, jak literatura może stawać się miejscem duchowości: zdeinstytucjonalizowanej, osobistej, ale nadal głęboko teologicznej. Rozważamy, dlaczego literatura potrafi mówić o tajemnicy lepiej niż niejedna dogmatyczna formuła i czy duchowość może dziś rozwijać się poza Kościołem. To odcinek o znaczeniu opowieści, o sile języka i o tym, że może właśnie w książkach — nie tylko świętych — bije dziś puls duchowego sensu. Polecamy też: Kanał Youtube Biblioteki Śląskiej: https://www.youtube.com/@bibliotekaslaskawkatowicach/videos Spotify “Rozmowy o książkach, które przeczytaliśmy” https://open.spotify.com/show/7uLcAjDA28QvcuWKcVaR7J Spotify “Otwarte słowa” https://open.spotify.com/show/0rZ9Z9tFRslRmO4cXrwKMe
Podkast grupy pracowników Wydziału Teologicznego Uniwersytetu Śląskiego (Kempa, Kita, Słomka, Strzelczyk). Zajmujemy się zawodowo teologią (Uniwersytet Śląski), a to przekłada się na dużo rozmów i niemało sporów. Podejrzewamy, że tematy ważne dla nas, mogą też być istotne dla innych. A to by oznaczało, że warto – lub nawet trzeba – dzielić się tymi naszymi dialogami. Taki jest główny zamysł tego podkastu.A adresaci? Naszym głównym celem nie jest szeroka popularyzacja tematów związanych z chrześcijaństwem, a raczej wpuszczanie na ciut głębsze teologiczne wody. Zakładamy więc u odbiorcy przynajmniej pewną gotowość do intelektualnego wysiłku.
Polska