Pierwszy Polak na Grenlandii, przyjaciel Norwida. Kim był Edmund Chojecki?
Z Nowej Zelandii wracamy do Europy — przez Krym! Gdzie spotykamy utopijnego socjalistę, anarchistę i tłumacza "Rękopisu znalezionego w Saragossie". Nasz bohater to Edmund Chojecki, przyjaciel Norwida, a do tego — pierwszy znany z imienia i nazwiska Polak, który odwiedził Islandię i Grenlandię. Chojecki mieszkał na Krymie, pracował w Egipcie i tworzył głównie po francusku — dziś niemal zapomniany, a przecież jego biografia to gotowy scenariusz na przygodowy serial (albo przynajmniej dobry odcinek podcastu).
--------
35:40
Zjedzony czy nie? Jak polski wojownik zapisał się w historii Nowej Zelandii
Nadal zostajemy w Nowej Zelandii — ale tym razem będzie wojennie, mistycznie i odrobinę brawurowo. Poznacie Te Kooti’ego, proroka i rewolucjonistę, który marzył o zbudowaniu Nowej Jerozolimy. Usłyszycie historię Gustawa Tempskiego z Braniewa — awanturnika i bohatera nowozelandzkich wojen. Według niektórych źródeł, został zjedzony przez Maorysów chcących przejąć jego bojowego ducha, według innych — jego ciało spalono z szacunku, a zjedzono jedynie podkomendnych. Odwiedzimy też maoryskie koszary, gdzie żołnierze ruszali do walki z nazistami w przekonaniu, że są… potomkami biblijnego Izraela. Na koniec spojrzymy na obrazy artysty o czesko-niemieckich korzeniach (niczym u Matejki), który ukształtował wyobraźnię Nowozelandczyków. A wszystko to składa się na taki Babel, że sami jesteśmy zaskoczeni.
--------
38:01
Polskie ślady w Nowej Zelandii. Maorysi, magnaci i kanibale
W tym odcinku lądujemy w Nowej Zelandii — ale, jak to w „Bablu”, szybko okazuje się, że prowadzą tam ścieżki z Tczewa, Wilna, Petersburga i jeszcze dalej. Zastanawiamy się, skąd wśród Maorysów tak wiele mieszanych małżeństw, dlaczego rosyjska caryca nie zapłaciła dziecku za jego pracę, i czy z europocentrycznej perspektywy da się wytłumaczyć kanibalizm. Przy okazji patrzymy też na Wilno oczami pewnego Polaka — i dostrzegamy w jego opowieści niepokojąco znajomy pejzaż władzy.
--------
35:01
Jak Indonezja trafiła do polskich szaf? Batik, czyli sztuka malowana woskiem
W tym odcinku Babla opowiadamy o batiku – niezwykłej technice malowania woskiem, która z Indonezji dotarła do Polski, a my staliśmy się światową potęgą w produkcji tkanin. Kim był Babur – krwiożerczym tyranem czy wynalazcą przemysłu modowego? Co łączy wielkanocne pisanki i zdobnictwo na Jawie? I dlaczego na lotnisku w Indonezji można znaleźć napis... „Polska”? O niedoszłej kolonii na Sumatrze, nietuzinkowych polskich artystach i szlacheckich strojach opowiadają Adam Balcer i Paweł Sulik.
--------
31:04
Z Jawy do Warszawy. Pisarz, który poruszył lewicę i prawicę... i zniknął
W tym odcinku przemierzamy szlak Indonezja-Holandia-Polska śladami zapomnianego pisarza, który narobił szumu nie tylko w Batavii, ale i w przedwojennej Warszawie. Multatuli, wybitny niderlandzki autor, przez kilkanaście lat patrzył z bliska na piekło kolonializmu w Indonezji. Jego książka Max Havelaar, bezlitosna demaskacja mechanizmów władzy, stała się legendą wśród polskiej lewicy… i nie tylko. Zachwycała się nią prawica, wspominała Maria Dąbrowska, tłumaczyła nestorka polskiego reportażu. A dziś? Cisza. W "Bablu" przywracamy głos temu, który zburzył kolonialne złudzenia i przez chwilę połączył Jawę z Wisłą.
O Babel. Rzeczpospolita Multi-Kulti - Radio TOK FM
Adam Balcer i Paweł Sulik, autorzy już niemal legendarnego podcastu TOK FM „Lechistan: Orientalna historia Polski” zabierają Was na wędrówkę po Rzeczpospolitej - wieży Babel, gdzie multi-kulti było stanem permanentnym. Razem z Polakami ruszymy także w rejs dookoła świata, bo Polska jest... od oceanu do oceanu.
#adambalcer #pawełsulik #multikulti #lechistan - Radio TOK FM
Polska